Ten artykuł pierwotnie ukazał się 3 stycznia na anglojęzycznej stronie WSWS

1. Wraz z początkiem nowego roku pandemia Covid 19 wkroczyła w swoją najbardziej niebezpieczną i śmiertelną fazę. Wariant Omikron, zidentyfikowany po raz pierwszy pod koniec listopada 2021 roku, jest obecnie dominującym szczepem wirusa na całym świecie. Rozprzestrzenia się on w Europie i Stanach Zjednoczonych w nadzwyczajnym tempie, sprawiając, że liczba nowych przypadków pojawiających się każdego dnia osiągnęła najwyższy poziom w historii. W ostatnim tygodniu 2021 r. średnia dzienna liczba zakażeń w Stanach Zjednoczonych wynosiła prawie 500 tys.

2. Światowa pandemia jest katastrofą o historycznych rozmiarach. Jest to jednak również przestępstwo, ponieważ katastrofalne skutki pandemii są wynikiem decyzji kapitalistycznych rządów - przede wszystkim Stanów Zjednoczonych i państw Europy Zachodniej - które celowo przedkładały zyski nad życie ludzkie, odmawiały wdrożenia środków zdrowia publicznego, które byłyby konieczne do wyeliminowania SARS-CoV-2, a zamiast tego realizowały politykę, która pozwoliła wirusowi bez przeszkód rozprzestrzeniać się wśród ludności świata.

3. Przez cały 2020 r. i na długo przed 2021 r. rządy i media udawały, że walka z pandemią może być skutecznie prowadzona w oparciu o politykę pro-biznesową - poprzez połączenie szczepień i eklektycznego wyboru środków łagodzących. W ten sposób, jak twierdzono, szkoły mogłyby zostać bezpiecznie ponownie otwarte, a pracownicy mogliby zachować swoje miejsca pracy. Od samego początku twierdzenia te opierały się na celowym tłumieniu dowodów naukowych, które wykazały, że SARS-CoV-2 jest przenoszony głównie przez aerozole - małe cząsteczki, które pozostają w powietrzu przez wiele godzin. Pomieszczenia zamknięte bez odpowiedniej filtracji i wentylacji, w tym zdecydowana większość szkół i miejsc pracy, były więc głównymi ośrodkami przenoszenia wirusa. Jeszcze bardziej fundamentalnym kłamstwem było to, że pandemię można było stłumić dzięki inicjatywom krajowym; legitymizowało to brak globalnej strategii i skutecznych programów dostarczania darmowych szczepionek do wszystkich krajów. Wszystkie te kłamstwa i fałszywe strategie zostały całkowicie unieważnione przez wybuch wariantu Omikron.

4. Rządy zareagowały na Omikron, całkowicie porzucając udawanie, że próbują położyć kres pandemii. Prowadzona przez Stany Zjednoczone i Europę Zachodnią większość rządów na świecie otwarcie realizuje strategię „odporności zbiorowiskowej“. U podstaw tej zbrodniczej polityki leży przekonanie, że w pewnym momencie, w nieznanym jeszcze czasie, zakażeniu ulegnie tak wiele osób, że dostępna pula łatwo dostępnych ofiar wirusa zostanie wyczerpana. Jak napisał Financial Times w artykule redakcyjnym z dnia 3 stycznia, „rozsądnie jest stwierdzić, że interakcja między wirusem a ludzkim systemem odpornościowym oznacza, że im więcej osób uzyskało pewną ochronę przed ciężkimi symptomami kowida poprzez szczepienie lub zakażenie, tym lepsze są perspektywy“.

5. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że FT nie bierze nawet pod uwagę możliwości wyeliminowania choroby. „Nikłe szanse, jakie mieliśmy na wyeliminowanie Covid-19 na początku 2020 roku, już dawno zniknęły“ - twierdzi gazeta. „Wysiłki zmierzające do opanowania pandemii były dotychczas uzasadnione w kontekście globalnej sytuacji zagrożenia zdrowia, ale nie mogą być kontynuowane w nieskończoność. Szkody uboczne - dla zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia, spójności społecznej i globalnej gospodarki - byłyby zbyt duże.“

6. Znaczenie tego stwierdzenia jest jasne: SARS-CoV-2 będzie utrzymywał się jako choroba endemiczna przez lata, a nawet dziesięciolecia. Jak wiele cierpienia by to spowodowało i ile istnień ludzkich by to kosztowało? Korporacyjne i finansowe oligarchie oraz kontrolowane przez nie rządy nie dbają o to. Nikczemna, antyspołeczna postawa jest głęboko zakorzeniona w klasie kapitalistycznej. Nie zależy jej na liczbie ofiar śmiertelnych, ale na wycenie giełdowej.

7. Charles Dickens sławnie opisał okres przed Rewolucją Francuską jako „najlepszy z czasów“ i „najgorszy z czasów“. Jakże dobrze te słowa odnoszą się do obecnej rzeczywistości. Dla klasy kapitalistycznej lata pandemii były niczym innym jak błogosławieństwem. Wycena rynkowa Apple wzrosła o 125 proc. do ponad 3,0 bln dolarów, Microsoftu o 110 proc. do 2,5 bln dolarów, a Alphabetu o 108 proc. do 1,9 bln dolarów. Wartość akcji Tesli, kontrolowanej przez socjopatę Elona Muska, wzrosła o 1311 procent do 1,1 biliona dolarów. Zbiorowy majątek najbogatszych 5 procent i najbogatszej części klasy średniej gwałtownie wzrósł.

8. Ale przytłaczająca masa społeczeństwa żyła w „najgorszych z czasów“. W ciągu dwóch lat od rozpoczęcia pandemii zmarło 5,5 miliona osób, w tym ponad 840 tysięcy w samych Stanach Zjednoczonych. Jednakże rzeczywiste żniwo śmierci, mierzone „nadmierną śmiertelnością“, czyli dodatkowymi zgonami, których nie spodziewano by się, gdyby nie pandemia, szacuje się na ponad 18 milionów. Tym samym łączna liczba zgonów spowodowanych pandemią w ciągu dwóch lat od stycznia 2020 r. zbliża się do liczby około 20 milionów ofiar wojskowych i cywilnych w ciągu czterech lat pierwszej wojny światowej (1914-1918).

9. Przerażająca liczba ofiar śmiertelnych jest niewystarczającą miarą niszczycielskiego wpływu pandemii. Duży odsetek osób zakażonych SARS-CoV-2 zmaga się z chorobą Long Covid: z długotrwałymi objawami dotyczącymi wielu układów narządów oraz z szerokim zakresem wyniszczających, bolesnych fizycznie i emocjonalnie konsekwencji. Zgodnie z raportem opublikowanym online przez EClinicalMedicine w lipcu 2021 r., większość uczestników badania potrzebowała ponad 35 tygodni (prawie dziewięć miesięcy), aby powrócić do zdrowia po Long Covid.

10. Wynik ten nie był nieunikniony. Doświadczenia Chin, liczących 1,4 miliarda mieszkańców, pokazują, że polityka „zero Covid“ jest zarówno wykonalna, jak i wysoce skuteczna. Dzięki wdrożeniu tej polityki Chinom udało się ograniczyć liczbę zgonów do mniej niż 5000, przy czym od maja 2020 r. odnotowano tylko dwa zgony.

11. Po odrzuceniu opcji wyeliminowania wirusa w Stanach Zjednoczonych i Europie, media przedstawiają politykę Chin jako brutalną, a nawet dziwaczną reakcję na chorobę. Rząd Chin jest bez wątpienia „autorytarny“. Termin ten jest jednak używany złośliwie, aby zdyskredytować prawidłową odpowiedź na pandemię, która cieszy się szerokim poparciem społecznym. W rzeczywistości Chinom udało się do tej pory powstrzymać wirusa, stosując podstawowe, wypracowane przez wieki środki przeciwpandemiczne - w tym ukierunkowane blokady, masowe testy i śledzenie kontaktów oraz izolację zakażonych osób.

12. Tak więc, stosowanie kwarantanny w celu kontroli infekcji jest metodą zapobiegania chorobom, która sięga czasów dżumy w XIV-wiecznej Wenecji. Oczywiście, współczesne sposoby poddawania chorych kwarantannie są o wiele bardziej wyrafinowane i humanitarne niż było to możliwe w prymitywnych warunkach, które panowały 800 lat temu. Ale nawet w średniowiecznej Europie śmierć była postrzegana jako najgorsza konsekwencja choroby, której należy w miarę możliwości zapobiegać. Jak to jest, że w XXI wieku kraje, które dysponują najbardziej zaawansowanymi technologiami, w zasadzie wolą utratę życia ludzkiego od utraty pieniędzy? Obłudna i brutalna polityka „odporności zbiorowiskowej“ obecnych rządów kapitalistycznych - celowo odrzucających środki, które mogłyby powstrzymać rozprzestrzenienie się SARS-CoV-2 i zakończyć pandemię - stanowi przerażający regres społeczny i moralny.

13. Trocki stwierdził kiedyś, że konieczność historyczna urzeczywistnia się „poprzez naturalny dobór zbiegów okoliczności“. Fakt, że pewien nietoperzowy wirus zaraził ludzi na mokrym targu w Wuhan był zbiegiem okoliczności. Przewidziano jednak możliwość wystąpienia takiej sytuacji, opartej na złożonym współdziałaniu warunków społecznych, gospodarczych i środowiskowych. W tym historycznym sensie, odzwierzęce przenoszenie wirusa było „zbiegiem okoliczności, który musiał się kiedyś wydarzyć“. Również fakt, że największe kraje kapitalistyczne nie poczyniły poważnych przygotowań na taki incydent i zareagowały na niego katastrofalnymi decyzjami, był konsekwencją historycznie przestarzałych struktur globalnego kapitalizmu oraz reakcyjnych interesów społecznych i ekonomicznych jego klasy rządzącej.

Zdrowie publiczne i postęp społeczny w historii

14. Stan zdrowia publicznego jest jednym z najważniejszych wskaźników postępu społecznego i ogólnej kondycji społeczeństwa. Jak napisał nieżyjący już wybitny naukowiec George Rosen w swojej pracy z 1958 roku The History of Public Health [Historia zdrowia publicznego], „ochrona i promocja zdrowia i dobrobytu obywateli jest uważana za jedną z najważniejszych funkcji współczesnego państwa.”[1] Postępy w zakresie higieny publicznej, poznanie organizmu ludzkiego, leczenie chorób, uświadomienie sobie znaczenia antyseptycznego środowiska w zwalczaniu infekcji, opracowanie szczepionek i antybiotyków, zmniejszenie śmiertelności niemowląt i wydłużenie średniej długości życia - te osiągnięcia uważane są za kamienie milowe w historii ludzkiej cywilizacji.

15. Istotnym elementem XVIII-wiecznego Oświecenia było przekonanie o istnieniu ścisłego związku między zdrowiem fizycznym ludności danego kraju a jakością jego organizacji społecznej i politycznej. To przekonanie było drogie zwolennikom oświecenia w Ameryce Północnej i było przywoływane na poparcie rewolucyjnej walki kolonistów przeciwko Wielkiej Brytanii. Jak donosi Rosen, Benjamin Rush, bliski przyjaciel Thomasa Jeffersona i jeden z najbardziej wpływowych zwolenników amerykańskiego oświecenia, oświadczył w wykładzie z 1774 roku dla Amerykańskiego Towarzystwa Filozoficznego, „że choroba, instytucje polityczne i organizacja gospodarcza są tak ściśle powiązane, że każda wielka zmiana w społeczeństwie przynosi zmiany w zdrowiu.“[2]

16. Wiedza ta oświeceniowego myślenia została potwierdzona przez późniejsze postępy w dziedzinie zdrowia publicznego, które nie byłyby możliwe bez walki klasy robotniczej w rewolucyjnych ruchach demokratycznych i socjalistycznych XIX, a zwłaszcza XX wieku. Związek między powstaniem przemysłowej klasy robotniczej jako potężnej siły społecznej, politycznej i potencjalnie rewolucyjnej a pojawieniem się zdrowia publicznego jako centralnej kwestii w nowoczesnym społeczeństwie jest, niezaprzeczalnym faktem historycznym. Postępy klasy robotniczej znalazły odzwierciedlenie w poprawie stanu zdrowia publicznego. Najbardziej znaczącym z tych postępów była rewolucja październikowa 1917 roku.

Światowe znaczenie historyczne rewolucji październikowej

17. Rewolucja październikowa 1917 roku w Rosji, kierowana przez Partię Bolszewicką i wyłaniająca się z masakry pierwszej imperialistycznej wojny światowej, wyznaczyła punkt zwrotny w historii świata. Ustanowienie pierwszego państwa robotniczego w kraju liczącym 150 milionów ludzi pokazało w praktyce historycznie przejściowy charakter kapitalizmu i rządów burżuazji. Rewolucja październikowa miała globalny wpływ społeczny i implikacje historyczne. Ustanowienie władzy robotniczej i zniesienie kapitalistycznej własności środków produkcji rozpoczęło się w Rosji. Ale, jak przewidział Trocki: „Rewolucja socjalistyczna zaczyna się w skali krajowej, rozwija się w skali międzynarodowej, a zostaje doprowadzona do końca i osiąga kulminację w skali światowej. Dlatego rewolucja socjalistyczna staje się permanentna w nowym, szerszym znaczeniu: w tym znaczeniu, że kończy się wraz z ostatecznym zwycięstwem nowego społeczeństwa na całej kuli ziemskiej.“[3]

18. Rewolucja październikowa przyniosła ogromnie postępujące przemiany społeczno-gospodarcze i kulturowe nie tylko w granicach Związku Radzieckiego. Jej największym efektem był impuls, jaki dała walce klasy robotniczej i uciskanych mas na całym świecie. Utworzenie Międzynarodówki Komunistycznej i jej pierwsze cztery kongresy, które odbyły się w latach 1919-1922, umieściły problem przygotowania i przeprowadzenia rewolucji socjalistycznej na liście priorytetów politycznych międzynarodowej klasy robotniczej.

19. Klasy rządzące od samego początku zdawały sobie sprawę z ogromnego niebezpieczeństwa, jakie niosła ze sobą rewolucja październikowa. Kiedy skala klęski, jaką poniosła w Rosji, stała się jasna, klasa kapitalistyczna w Europie uciekła się do brutalnej przemocy, aby stłumić groźbę rewolucji socjalistycznej. To właśnie w okresie po rewolucji październikowej faszyzm po raz pierwszy pojawił się jako znaczący ruch.

20. Pomimo swojego bogactwa i potęgi, amerykańska klasa rządząca nie miała sobie równych w obawie przed rewolucją socjalistyczną. Ten strach nie był wyrazem irracjonalnej paranoi. Ogromne rozmiary amerykańskiego kapitalizmu, który rozwinął się gwałtownie po wojnie secesyjnej, wytworzyły ogromną wieloetniczną klasę robotniczą, której siła - jeśli tylko była przepojona świadomością klasową i kierowana politycznie - mogła stanowić niepodważalne wyzwanie dla istniejącego porządku społecznego. Już w 1871 roku amerykańska klasa rządząca zareagowała na pojawienie się Komuny Paryskiej wybuchem antykomunistycznej furii. Gdy walka klasowa rozwijała się w Stanach Zjednoczonych od wczesnych lat 70. XIX wieku, bezwzględna przemoc stosowana przez rząd i korporacje w celu stłumienia robotników była ideologicznie podbudowana antykomunizmem.

Tak napisał historyk Nick Fischer:

„Niezależnie od zimnokrwistej skuteczności, z jaką jest zwykle używany, antykomunizm często wyrażał pierwotną obawę, że siły ‚komunizmu‘ mogą odnieść sukces tam, gdzie wszystkie poprzednie doktryny i ruchy ludowe zawiodły; ‚komuniści’ mogą połączyć rozbieżne elementy ogromnej amerykańskiej niższej warstwy społecznej w jednolitą siłę, która powstanie w rewolucji, jak to się stało w Paryżu, a później w Rosji w 1905 roku. Tam, gdzie progresywizm, populizm, ‚Free Silver‘, ‚Hoemsteads‘, ‚Free Soil‘, ‚Redemption‘, ‚Reconstruction‘ i emancypacja zawiodły, ‚komunizm‘ mógł zatriumfować. Pod jej sztandarem wielcy proletariusze miast i wsi mogli przezwyciężyć dzielące ich różnice, podobnie jak biali i czarni robotnicy i parobkowie, urodzeni i imigranci z fabryk, katolicy i protestanci, chrześcijanie i Żydzi. W tym tkwił koszmar.“ [4]

Reakcja amerykańskiego imperializmu na rewolucję rosyjską

21. Rewolucja październikowa była postrzegana przez amerykańską klasę rządzącą nie tylko jako zagrożenie dla stabilności wewnętrznej. Jest jedną z największych ironii historii, że dwa doniosłe wydarzenia - jedno kontrrewolucyjne, a drugie rewolucyjne - miały miejsce w tym samym miesiącu tego samego roku i w ciągu kilku tygodni od siebie. 3 kwietnia 1917 r. prezydent Woodrow Wilson, demokrata, wezwał Kongres Stanów Zjednoczonych do wypowiedzenia wojny Niemcom - było to wydarzenie, które zapoczątkowało wzrost znaczenia Stanów Zjednoczonych jako głównej potęgi imperialistycznej na świecie. Dwa tygodnie później, 16 kwietnia 1917 roku, Lenin przybył z emigracji do Piotrogrodu i wezwał Partię Bolszewicką do przygotowania się do obalenia kapitalistycznego Rosyjskiego Rządu Tymczasowego i ustanowienia władzy robotniczej na zasadzie sowietów (rad robotniczych).

22. Znaczenie tego niezwykłego nakładania się procesów historycznych polega na tym, że wzrost amerykańskiego imperializmu rozwijał się równolegle z wszechobecnym zagrożeniem rewolucją społeczną. Przez cały XX wiek głównym problemem strategicznym amerykańskiej klasy rządzącej było to, jak reagować na połączone zagrożenie narodowe i globalne.

23. Pierwszą reakcją było użycie siły. Rząd Woodrowa Wilsona wysłał wojska do Związku Radzieckiego w celu obalenia rządu bolszewickiego, co okazało się katastrofalną kampanią wojskową. W Stanach Zjednoczonych „postępowy“ rząd Wilsona odpowiedział na rosnącą bojowość falami brutalnych represji. Lata 1919 i 1920 upłynęły pod znakiem niesławnego „strachu przed czerwonymi“, obławy Palmera, aresztowania Sacco i Vanzettiego oraz brutalnego stłumienia ogólnokrajowego strajku stalowego. Pod hasłem „powrotu do normalności“ reakcja polityczna trwała przez całe lata dwudzieste. Ku Klux Klan szybko się rozrastał. Henry Ford, zgorzkniały wróg robotników i antysemita, z entuzjazmem śledził postępy Hitlera w Niemczech i wspierał nazistów finansowo. W sierpniu 1927 roku anarchiści Sacco i Vanzetti, mimo protestów na całym świecie, zostali ostatecznie zamordowani na krześle elektrycznym przez władze stanu Massachusetts.

24. Krach na Wall Street w 1929 roku i początek Wielkiego Kryzysu wymusiły zmianę w polityce wewnętrznej amerykańskiej klasy rządzącej. Fatalne warunki społeczne zradykalizowały klasę robotniczą. Chociaż stalinowski reżim w ZSRR coraz bardziej odrzucał perspektywę światowej rewolucji socjalistycznej, rząd Franklina Delano Roosevelta, który doszedł do władzy w 1933 r., obawiał się wpływu przykładu rewolucji październikowej na świadomość klasy robotniczej. Roosevelt obiecując Amerykanom „Nowy Ład“, a następnie reformy takie jak wprowadzenie „Social Security“, kierował się obawą, że narastająca fala walki klasowej w Stanach Zjednoczonych przybierze otwarcie rewolucyjny charakter. Fala walki klasowej znalazła swój wyraz w utworzeniu Kongresu Organizacji Przemysłowych (Congress of Industrial Organizations - CIO) i bezprecedensowej fali strajków, w których ważną rolę odegrała socjalistyczna lewica. Strajki siedzące, prowadzące do okupacji fabryk, zapowiadały jego dalszy rewolucyjny rozwój.

25. Wybuch II wojny światowej spowodował długotrwałą radykalizację klasy robotniczej i uciskanych mas na arenie międzynarodowej. Chociaż polityka prowadzona przez Stalina w latach trzydziestych - w tym mordercze czystki i podpisanie paktu o nieagresji z Hitlerem w 1939 roku - doprowadziła Związek Radziecki na skraj katastrofy, osiągnięcia gospodarcze i społeczne ZSRR pozwoliły mu podnieść się po początkowych klęskach, które nastąpiły po niemieckiej inwazji w czerwcu 1941 roku. Gdy w grudniu 1941 roku Stany Zjednoczone przystąpiły do wojny światowej, zwycięstwo nad Niemcami i Japonią było niemożliwe bez sojuszu ze Związkiem Radzieckim.

Reformy społeczne w okresie po II wojnie światowej

26. Związek Radziecki odegrał decydującą rolę w zwycięstwie nad hitlerowskimi Niemcami. Chociaż reżim stalinowski dążył do porozumienia ze Stanami Zjednoczonymi, nie mógł w pełni kontrolować fali masowych walk, które rozwinęły się na całym świecie po wojnie. Ze swojej strony USA i ich imperialistyczni sojusznicy próbowali przeciwstawić się rewolucyjnemu zagrożeniu za pomocą zręcznej kombinacji brutalnych działań wojskowych, represji politycznych i reformatorskich kompromisów. Współdziałanie tych elementów, zarówno na poziomie międzynarodowym, jak i krajowym, było cechą charakterystyczną zimnej wojny.

27. W ćwierćwieczu po zakończeniu II wojny światowej w wewnętrznej polityce dominował kompromis społeczny. Materialną podstawą kompromisu była ogólna ekspansja gospodarki światowej, która umożliwiła przyznanie reform społecznych. Na froncie międzynarodowym Stany Zjednoczone przewodziły globalnemu imperialistycznemu oporowi wobec ruchów antykolonialnych, które rozwinęły się po II wojnie światowej. USA organizowały - jak w Iranie i Gwatemali - obalanie reżimów, które postrzegały jako przeszkody dla swoich globalnych imperialistycznych interesów. W Korei i Wietnamie użyto siły militarnej na wściekłą skalę. Jednak ich zdolność do wykorzystania w pełni swojej potęgi militarnej - zwłaszcza broni jądrowej, której użyli przeciwko Japonii w 1945 roku - była w dużym stopniu ograniczona przez istnienie Związku Radzieckiego. Stany Zjednoczone nie mogły wykluczyć, że nieograniczona akcja militarna przeciwko radzieckiemu sojusznikowi może wywołać militarną odpowiedź Kremla o potencjalnie niszczycielskich skutkach dla świata. Był to z pewnością decydujący czynnik, który sprawił, że prezydent Truman powstrzymał się od wojny jądrowej z Chinami w 1950 roku, prezydent Kennedy od inwazji na Kubę w 1962 roku, a prezydenci Johnson i Nixon od zrzucenia bomb atomowych na Wietnam Północny.

28. Główne inicjatywy reformatorskie w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej były pod silnym wpływem politycznych i społecznych konsekwencji rewolucji październikowej. Niemiecka „społeczna gospodarka rynkowa“ i brytyjska Narodowa Służba Zdrowia, jak również wiele innych form państwa opiekuńczego, które pojawiły się w następstwie II wojny światowej, były produktami wstrząsów wtórnych po rewolucji październikowej. W Stanach Zjednoczonych ekspansja „Nowego Ładu“ w postaci „Wielkiego Społeczeństwa“ („Great Society“) w latach sześćdziesiątych była wyrazem tego samego procesu. Najbardziej znaczącymi inicjatywami Wielkiego Społeczeństwa było wprowadzenie Medicare, a później Medicaid. W następnych latach reakcji politycznej obie stały się celem nieustannych ataków ze strony obu partii kapitalistycznych.

29. Załamanie się międzynarodowych i wewnętrznych układów powojennego porządku było wynikiem kryzysu i słabości kapitalizmu, a nie jego siły. Długotrwały spadek pozycji gospodarczej Stanów Zjednoczonych na świecie, przejawiający się w stałym pogarszaniu się bilansu handlowego i płatniczego, osiągnął punkt kryzysowy pod koniec lat sześćdziesiątych. Rosnąca inflacja i presja na budżet państwa były rozumiane jako ostrzeżenie, że Stany Zjednoczone nie są w stanie jednocześnie finansować wojen za granicą i reform społecznych w kraju. Rosnąca bojowość klasy robotniczej - proces międzynarodowy - groziła wymknięciem się spod kontroli reformatorskich partii i związków zawodowych. Podejmując w 1971 roku decyzję o zakończeniu systemu z Bretton Woods, stworzonego w 1944 roku i opartego na wymienialności dolarów na złoto, USA zwiastowały koniec narodowej polityki reformatorskiej i początek nowego okresu kapitalistycznej reakcji społecznej.

30. Związek Radziecki i jego wschodnioeuropejskie „państwa buforowe“ nie były wolne od narastającego kryzysu reformizmu zorientowanego narodowo. Rozwój i rosnąca złożoność gospodarki radzieckiej sprawiły, że system planowania narodowego stawał się coraz mniej trwały. Potrzebowała dostępu do zasobów gospodarki światowej, ale to można było osiągnąć tylko na dwa sposoby: albo przez obalenie kapitalizmu i reorganizację gospodarki światowej na zasadach socjalistycznych, albo przez włączenie gospodarki radzieckiej w struktury światowego kapitalizmu. Ta ostatnia droga wymagała likwidacji znacjonalizowanego przemysłu, rezygnacji z państwowego monopolu na handel zagraniczny, stworzenia rynku pracy oraz zniesienia ograniczeń w zakresie własności prywatnej i akumulacji osobistego bogactwa.

31. Pierwszy kierunek był absolutnie niezgodny z interesami biurokracji radzieckiej. Obrona jego materialnych przywilejów była nierozerwalnie związana z polityką „pokojowego współistnienia“ z imperializmem, starym stalinowskim programem „socjalizmu w jednym kraju“ pod nową nazwą. Dlatego reżim stalinowski obrał kurs, który oznaczał ostateczne odrzucenie całej postępowej spuścizny gospodarczej i społecznej rewolucji październikowej. Rezultat tej potwornej zdrady był tragiczny nie tylko dla narodu radzieckiego. Otworzyło to wrota do ogólnoświatowego ataku na wszystkie postępowe zdobycze, o które klasa robotnicza walczyła w XX wieku. Brutalna reakcja klasy rządzącej na pandemię może być zrozumiana tylko w tym kontekście historycznym.

Rozpad Związku Radzieckiego i społeczne skutki 30 lat kapitalistycznej reakcji

32. Minęło już 30 lat od rozpadu Związku Radzieckiego w grudniu 1991 roku. Decyzja stalinowskiego reżimu pod wodzą Michaiła Gorbaczowa o przywróceniu prywatnej własności środków produkcji została okrzyknięta przez klasę rządzącą jako decydujący i nieodwracalny historyczny triumf kapitalizmu. Niektórzy ogłosili nawet „koniec historii“. Koniec ZSRR, jak twierdzili, dowiódł, że demokracja burżuazyjna, oparta na kapitalizmie i systemie państw narodowych, jest kulminacją ludzkiego postępu. Wyzwanie, jakie socjalizm stanowił dla kapitalizmu, zostało pokonane po wsze czasy.

33. Ta zwodnicza interpretacja historii opierała się na dwóch podstawowych błędach: Po pierwsze, że sowiecki stalinizm miał cokolwiek wspólnego z socjalizmem i marksizmem; po drugie, że upadek reżimu stalinowskiego oznaczał przezwyciężenie i rozwiązanie historycznego kryzysu kapitalizmu.

34. W maju 1990 roku, kiedy państwa stalinowskie w Europie Wschodniej zaczęły demontować znacjonalizowane stosunki własności, a Gorbaczow prowadził politykę, której kulminacją miało być rozwiązanie Związku Radzieckiego, Komitet Międzynarodowy Czwartej Międzynarodówki dyskutował nad implikacjami tych wydarzeń dla perspektywy rewolucji socjalistycznej. W sprawozdaniu na X Plenum ICFI stwierdzono:

Istnieją dwie możliwe interpretacje wydarzeń w Europie Wschodniej. Można powiedzieć, że stanowią one historyczny triumf kapitalizmu nad socjalizmem; klasa robotnicza poniosła ogromną historyczną klęskę; perspektywa socjalizmu została zasadniczo zachwiana i stoimy u progu zupełnie nowego okresu rozwoju kapitalizmu. Albo - i jest to oczywiście stanowisko Komitetu Międzynarodowego, które odróżnia nas od wszystkich innych tendencji - upadek porządku imperialistycznego otwiera okres głębokiej nierównowagi, która zostanie rozwiązana poprzez masowe walki polityczne i społeczne na szczeblu międzynarodowym. Obecnie panuje niestabilność, jakiej nie widziano od lat trzydziestych XX wieku.[5]

35. Trzy dekady później nie ma wątpliwości, która z możliwych interpretacji rozpadu Związku Radzieckiego okazała się właściwa. Ostatnie trzy dekady, dalekie od tego, by system kapitalistyczny przezwyciężył swoje sprzeczności i zapoczątkował nową epokę postępu, charakteryzowały się skrajnym wzrostem nierówności społecznych, serią niekończących się i rozszerzających imperialistycznych wojen napastniczych oraz coraz większym rozpadem demokratycznych form rządów. Wszystkie te tendencje uległy przyspieszeniu w ciągu dwóch lat trwania pandemii.

Ogromny wzrost nierówności społecznych

36. Oligarchia finansowa wykorzystała pandemię do kradzieży na skalę, jakiej nigdy wcześniej nie osiągnęła. Sankcjonowana przez ustawę CARES, przyjętą przytłaczającą większością głosów przez obie partie w marcu 2020 roku, amerykańska Rezerwa Federalna zalała Wall Street bilionami dolarów. Według magazynu Forbes, w Nowy Rok 2020 amerykańscy miliarderzy dysponowali zbiorowym majątkiem w wysokości 3,4 biliona dolarów, co już jest sumą oszałamiającą. Dwa lata później ich majątek wynosi prawie 5,3 biliona dolarów - co oznacza wzrost o ponad 1,8 biliona dolarów w czasie trwania pandemii.

37. Ta sama polityka została wprowadzona we wszystkich głównych krajach kapitalistycznych. Zgodnie z raportem Financial Times z 28 grudnia ('Companies raise over $12tn in 'blockbuster' year for global capital markets'), globalne firmy

pozyskały rekordową kwotę 12,1 biliona dolarów w 2021 roku poprzez sprzedaż akcji, emisję długu i zaciąganie nowych kredytów, podczas gdy fala bodźców ze strony banków centralnych i szybkie wyjście z pandemii spowodowały wzrost wielu światowych rynków.

Według wyliczeń Financial Times, opartych na danych firmy Refinitiv, na kilka dni przed końcem roku ściągalność gotówki jest o prawie 17 proc. wyższa niż w 2020 r., który sam w sobie był historyczny, i o prawie jedną czwartą wyższa niż w 2019 r., przed kryzysem koronawirusowym. Szybkie tempo pozyskiwania funduszy podkreśla, jak łatwe są warunki finansowe w wielu częściach świata, zwłaszcza w USA, gdzie zebrano już ponad 5 bilionów dolarów.

38. Nieuchronną konsekwencją ratowania rynków finansowych jest to, że robotnicy pozostają w pracy, aby osiągać zyski - i że ich dzieci są wysyłane z powrotem do szkół, gdzie łapią i rozprzestrzeniają wirusa. Ta logika klasowa zdeterminowała politykę pandemiczną klasy rządzącej, czy to w formie jawnego promowania zarażania, czy też strategii wyłącznie szczepień realizowanej przez administrację Bidena.

Globalny wybuch amerykańskiego imperializmu

39. Oprócz drapieżnych interesów klasy rządzącej, podział świata na rywalizujące ze sobą państwa narodowe zablokował racjonalną, naukową reakcję na pandemię. Pandemia jest ze swej natury problemem globalnym, którym można się zająć jedynie w oparciu o współpracę międzynarodową. Stało się to niemożliwe z powodu narodowych i geopolitycznych konfliktów pomiędzy głównymi potęgami kapitalistycznymi.

40. Po rozpadzie Związku Radzieckiego trzy dekady temu nastąpiła niekończąca się seria wojen na Bliskim Wschodzie i w Azji Środkowej prowadzonych przez amerykański imperializm. W ostatnim dziesięcioleciu planowanie wojenne Stanów Zjednoczonych coraz częściej było wymierzone bezpośrednio w ich głównych rywali geopolitycznych, przede wszystkim w Rosję i Chiny.

41. W ciągu dwóch lat trwania pandemii nastąpiła dalsza intensyfikacja zagrożeń militarnych. Administracja Bidena rozpoczyna nowy rok od lekkomyślnej, wspieranej przez NATO rozbudowy sił zbrojnych na Ukrainie. Zachęca prawicowy rząd Ukrainy do stacjonowania 125 tys. żołnierzy na granicy z Rosją i ostrzega prezydenta Rosji Władimira Putina, że USA „nie zaakceptują od nikogo czerwonych linii“. Administracja Bidena, daleka od poskramiania ukraińskiego reżimu, wydaje się dążyć do wywołania militarnego starcia. W grudniu demokratyczny senator Chris Murphy groził: „Ukraina może stać się kolejnym Afganistanem dla Rosji, jeśli ta zdecyduje się na dalsze postępy.“

42. Jednak tak niebezpieczne prowokacje wobec Rosji są w dużej mierze motywowane determinacją Stanów Zjednoczonych, aby zapobiec temu, co postrzegają one jako zagrożenie dla swojej globalnej supremacji ze strony Chin. Możliwość, a nawet nieuchronność wojny z Chinami jest dominującym tematem w polityce zagranicznej USA i w mediach. Stany Zjednoczone zaostrzają zarzuty wobec Chin za rzekome łamanie praw człowieka i „ludobójstwo“ Ujgurów. Trwa systematyczna militaryzacja Morza Południowochińskiego i okrążanie Chin.

43. Pandemia zaostrzyła niebezpieczeństwo wybuchu wojny. Pokusa Stanów Zjednoczonych i ich imperialistycznych sojuszników w Europie oraz w regionie Azji i Pacyfiku, by wykorzystać wojnę do odwrócenia uwagi od katastrofalnych skutków ich polityki wewnętrznej i do skupienia opinii publicznej na wrogu zewnętrznym, jest coraz ważniejszym czynnikiem w sytuacji światowej. To z pewnością było motywem „kłamstwa laboratorium w Wuhan“, które, nie zważając na dobrze udokumentowane dowody, twierdziło, że pandemia została spowodowana albo przez wyciek, albo przez przestępczą produkcję śmiertelnego patogenu.

Upadek demokracji

44. Ponieważ polityka oligarchii finansowej doprowadziła do śmierci milionów ludzi, pandemia znacznie przyspieszyła również upadek demokratycznych form rządów. W pierwszym roku pandemii organizacje faszystowskie zmobilizowane przez administrację Trumpa stanowiły awangardę kampanii przeciwko blokadom i środkom zdrowia publicznego potrzebnym do powstrzymania wirusa. Przed wyborami w 2020 r., gdy trupy się piętrzyły, Trump zaangażował się w systematyczny spisek w celu obalenia wyników wyborów i obalenia konstytucji.

45. Kulminacją spisków Trumpa była faszystowska próba zamachu stanu z 6 stycznia 2021 roku, stanowiąca punkt zwrotny w historii politycznej USA. Trump i faszystowski strateg Stephen Bannon najpierw fałszywie twierdzili, że zwycięstwo wyborcze Bidena było wynikiem oszustwa wyborczego. Następnie zorganizowali sieć republikańskich kongresmenów i zmobilizowali faszystowskich paramilitarystów, aby udaremnić zatwierdzenie wyborów przez Kolegium Elektorskie. W perspektywie z 6 stycznia WSWS napisała:

Zużyta już gloryfikacja niezłomności i wieczności amerykańskiej demokracji została całkowicie zdemaskowana i zdyskredytowana jako pusty mit polityczny. Słynne powiedzenie „To nie może się zdarzyć tutaj“, zaczerpnięte z tytułu słynnego dzieła Sinclaira Lewisa „It Can't Happen Here“ o powstaniu wyimaginowanego amerykańskiego faszyzmu, zostało wyprzedzone przez wydarzenia. Przewrót faszystowski jest możliwy nie tylko „tutaj“. Stało się to - po południu 6 stycznia 2021 roku.

46. Podczas gdy Partia Republikańska coraz bardziej przekształca się w partię otwarcie faszystowską, Demokraci - od Joe Bidena po Alexandrię Ocasio-Cortez - nadal odnoszą się do niej jako do „naszych kolegów“. Biden oświadczył 8 stycznia: „Potrzebujemy Partii Republikańskiej, która jest pryncypialna i silna“. Trump ma wolną rękę w planowaniu kolejnych posunięć ze swojego pałacu na Florydzie, a jego sojusznicy w Kongresie nadal są na swoich stanowiskach. Przygotowania do pozbawienia praw wyborczych milionów wyborców w przyszłych wyborach są w wielu stanach USA bardzo zaawansowane.

47. Trump jest również częścią międzynarodowego procesu, który obejmuje promocję faszystowskiej AfD w Niemczech, Vox w Hiszpanii, Modi w Indiach, Bolsonaro w Brazylii i wzrost skrajnej prawicy w krajach na całym świecie.

Pandemia i globalna walka klasowa

48. Doświadczenia ostatnich dwóch lat pokazują, że zakończenie pandemii nie może być osiągnięte wyłącznie za pomocą środków medycznych. Wyjście z kryzysu, który ma charakter zasadniczo społeczny, wymaga walki politycznej o reorganizację świata na innej podstawie ekonomicznej i społecznej. Wszelkie apele do kapitalistycznego państwa o zmianę polityki nie odniosą skutku. Wdrożenie naukowo ukierunkowanej i postępowej reakcji na pandemię jest możliwe tylko wtedy, gdy polityka ta znajdzie niezbędną podstawę społeczną w globalnym masowym ruchu klasy robotniczej.

49. Jakie są jednak perspektywy rozwoju takiego masowego ruchu? W rzeczywistości proces ten już się rozpoczął. W 2019 roku, na rok przed wybuchem pandemii, na całym świecie wybuchły walki klasowe i protesty społeczne. W tym roku doszło do masowych demonstracji i strajków w Meksyku, Puerto Rico, Ekwadorze, Kolumbii, Chile, Francji, Hiszpanii, Algierii, Wielkiej Brytanii, Libanie, Iraku, Iranie, Sudanie, Kenii, RPA i Indiach. W Stanach Zjednoczonych pracownicy General Motors rozpoczęli pierwszy od ponad 40 lat ogólnoamerykański strajk pracowników przemysłu samochodowego.

50. Ogólnoświatowa pandemia zakłóciła „normalny“ przebieg walki klasowej. W początkowym okresie we Włoszech, USA i innych krajach dochodziło do przestojów w pracy i spontanicznych strajków, które wymuszały czasowe zamykanie fabryk. Jednakże, przy kluczowym wsparciu związków zawodowych, korporacje odesłały pracowników do pracy, a szkoły zostały ponownie otwarte, co doprowadziło do zaobserwowanego ogromnego wzrostu zachorowań i śmiertelności.

51. Jednakże tymczasowe stłumienie oporu klasy robotniczej ustąpiło miejsca silnemu odrodzeniu walki klasowej. W minionym roku doszło do serii wielkich walk klasowych, wyrażających oburzenie i opór wobec pandemii oraz ekonomicznych i społecznych konsekwencji reakcji klasy rządzącej na tę chorobę. Konsekwencje te pogłębiła pod koniec roku rosnąca inflacja cen dóbr podstawowych.

52. W USA doszło do poważnych strajków górników w Alabamie, pielęgniarek w Nowym Jorku, Massachusetts i Minnesocie, pracowników Volvo Trucks w Wirginii, John Deere i Kellogg na Środkowym Zachodzie, pracowników studenckich na Uniwersytecie Columbia i innych uczelniach, a także spontanicznych marszów i innych protestów nauczycieli i pracowników aptek.

53. W ubiegłym roku na całym świecie miały miejsce strajki i protesty 170 tysięcy metalowców w RPA, dziesiątek tysięcy pracowników transportu i przemysłu samochodowego w Indiach, 50 tysięcy pielęgniarek i dziesiątek tysięcy pracowników sektora publicznego na Sri Lance, spontaniczny strajk tysięcy pracowników sektora energetycznego w Turcji, strajki tysięcy pracowników publicznej służby zdrowia i górników w Chile oraz masowe protesty pielęgniarek i pracowników medycznych we Francji przeciwko przerażającym warunkom w szpitalach. W październiku brytyjska aktywistka i matka Lisa Diaz zainicjowała protesty #SchoolStrike na rzecz bezpiecznej edukacji, które zyskały szerokie międzynarodowe poparcie.

54. Na początku roku 2022 rozwija się rosnący ruch nauczycieli na rzecz zaprzestania nauczania twarzą w twarz w szkołach oraz robotników na rzecz zaprzestania zbędnej produkcji w fabrykach i miejscach pracy, które są ośrodkami rozprzestrzeniania się omikronu, który wymyka się spod kontroli. Skrócenie okresu kwarantanny z dziesięciu do pięciu dni przez amerykańskie Centra Kontroli Chorób (CDC), podyktowane przez wielkie korporacje, wywołało społeczny gniew i opór na szeroką skalę.

Międzynarodowy Sojusz Robotniczych Komitetów Akcji

55. Walka klasowa rozwija się obiektywnie i wynika z charakteru społeczeństwa kapitalistycznego oraz reakcji klasy rządzącej na pandemię. Miliardy robotników na całym świecie nie będą siedzieć bezczynnie i akceptować faktu, że miliony zmarły śmiercią, której można było całkowicie zapobiec.

56. Temu obiektywnemu procesowi należy nadać formę organizacyjną i uczynić go politycznie świadomym. W ubiegłym roku Międzynarodowy Komitet Czwartej Międzynarodówki (ICFI) podjął dwie kluczowe inicjatywy w odpowiedzi na pandemię: Międzynarodowy Sojusz Pracowników Komitetów Akcji (International Workers Alliance of Rank-and-File Committees - IWA-RFC) oraz Globalne Dochodzenie Pracowników w sprawie pandemii Covid 19.

57. IWA-RFC ruszył w kwietniu 2021 roku, kiedy liczba zgonów w wyniku pandemii wynosiła ponad trzy miliony. Potrzeba powołania IWA-RFC wynika z faktu, że pracownicy nie mają organizacji reprezentujących ich interesy. Wszystkie partie i organizacje polityczne w każdym większym kraju kapitalistycznym, niezależnie od tego, czy są wyraźnie prawicowe, czy nominalnie „lewicowe“, prowadzą politykę zarażania i śmierci, odrzucając środki, których naukowcy i władze sanitarne domagają się w celu powstrzymania pandemii.

58. Jeśli chodzi o związki zawodowe, to w USA i we wszystkich innych krajach przez dziesięciolecia pracowały one na rzecz stłumienia walki klasowej i narzucenia żądań korporacji. W czasie pandemii odegrały one kluczową rolę w egzekwowaniu morderczej polityki klasy rządzącej, zmuszając robotników do pracy w niebezpiecznych warunkach.

59. Ustanawiając IWA-RFC, IKVI oświadczył:

IWA-RFC będzie pracować nad stworzeniem ram dla nowych form niezależnych i demokratycznych organizacji walczących robotników w fabrykach, szkołach i miejscach pracy na całym świecie. Klasa robotnicza jest gotowa do walki. Jest ona jednak skrępowana przez reakcyjne organizacje biurokratyczne, które tłumią wszelkie przejawy oporu.

Sojusz będzie narzędziem dla pracowników na całym świecie do wymiany informacji i organizowania wspólnej walki w celu realizacji ochrony pracowników, zamykania niebezpiecznych fabryk i nieistotnych miejsc produkcji oraz innych środków nadzwyczajnych niezbędnych do powstrzymania rozprzestrzeniania się wirusa.

60. IWA-RFC zwalcza wszelkie wysiłki zmierzające do podziału klasy robotniczej poprzez różne formy narodowego, etnicznego i rasistowskiego szowinizmu oraz polityki tożsamości. Pandemia jest globalnym kryzysem dotykającym wszystkich pracowników. Demaskuje jako na wskroś reakcyjne wszystkie wysiłki promowane przez pseudolewicę, aby podnieść „rasę“ i płeć do rangi podstawowych kategorii społecznych. Dążenia te podważają walkę o zjednoczenie wszystkich robotników w oparciu o ich wspólne interesy klasowe.

Globalne dochodzenie robotników w sprawie pandemii Covid 19 i walka o eliminację SARS-CoV-2

61. 21 listopada World Socialist Web Site zainicjowała Globalne Dochodzenie Pracowników (Global Workers’ Inquest) w sprawie pandemii Covid 19. Dochodzenia są konieczne, aby ujawnić tuszowanie, fałszerstwa i dezinformację wykorzystywane do uzasadnienia polityki pandemii odpowiedzialnej za możliwe do uniknięcia zgony milionów ludzi.

62. Wezwanie do przeprowadzenia dochodzenia wyrosło ze współpracy World Socialist Web Site z czołowymi naukowcami i epidemiologami w walce o globalną eliminację SARS-CoV-2, w tym z dwóch międzynarodowych webinariów - 22 sierpnia i 24 października 2021 roku - które dostarczyły szczegółowych informacji naukowych, aby wykazać, że strategia globalnej eliminacji jest konieczna i wykonalna. We wstępie do webinarium z 24 października WSWS wyjaśniła zasady, na których musi opierać się walka z pandemią:

1. Sars-CoV-2 - wirus, który wywołuje covid-19 - nie jest skierowany przeciwko jednostkom, ale całym społeczeństwom. Sposób przenoszenia wirusa jest zaprojektowany w taki sposób, aby zakażać masy ludzi. Sars-CoV-2 rozwinął się biologicznie, aby zainfekować miliardy ludzi, zabijając miliony.

2. Dlatego jedyną skuteczną strategią jest globalnie skoordynowana kampania, której celem jest zwalczenie wirusa na każdym kontynencie, w każdym regionie i w każdym kraju. Nie ma skutecznego krajowego rozwiązania dla tej pandemii. Ludzkość - ludzie każdego pochodzenia, koloru skóry i narodowości - musi sprostać temu wyzwaniu i przezwyciężyć je wielkim zbiorowym i bezinteresownym globalnym wysiłkiem.

3. Należy odrzucić politykę prowadzoną przez praktycznie wszystkie rządy od momentu wybuchu pandemii. Nie można pozwolić na dalsze podporządkowywanie tego, co powinno być niekwestionowanym priorytetem polityki społecznej - ochrony życia ludzkiego - interesom zysków korporacyjnych i akumulacji prywatnego bogactwa.

4. Inicjatywa zdecydowanego zwrotu w kierunku strategii zmierzającej do globalnego wyginięcia musi wyjść od świadomego społecznie ruchu milionów ludzi.

5. Ten globalny ruch musi opierać się na badaniach naukowych. Prześladowanie naukowców - z których wielu pracuje z narażeniem środków utrzymania, a nawet życia - musi się zakończyć. Globalna eliminacja wirusa wymaga ścisłego sojuszu pomiędzy klasą robotniczą - zdecydowaną większością społeczeństwa - a społecznością naukową.

64. W swoim oświadczeniu w sprawie śledztwa WSWS oświadczyła, że strategia wyłącznie szczepień, która była w centrum polityki klas rządzących głównych krajów kapitalistycznych przez ostatni rok, zawiodła. Nie tylko większość światowej populacji jest nadal nieszczepiona, WSWS napisała, „naukowcy wielokrotnie ostrzegali, że utrzymywanie się masowych infekcji, w połączeniu z powolnym tempem szczepień, tworzy presję ewolucyjną, która grozi wytworzeniem wariantu odpornego na szczepionkę.“ Wraz z identyfikacją wariantu Omikron, ostrzeżenia te zostały potwierdzone zaledwie cztery dni później.

64. W ciągu pięciu tygodni od rozpoczęcia dochodzenia rozpoczęto zbieranie zeznań od naukowców i pracowników na temat przyczyn i skutków trwającej katastrofy. Śledztwo ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia przez klasę robotniczą tego, co się stało i co należy teraz zrobić, aby raz na zawsze położyć kres pandemii.

Zadania Międzynarodowego Komitetu Czwartej Międzynarodówki

65. Na początku trzeciego roku pandemii staje się jasne, że klasa rządząca prowadzi politykę „endemizacji“ pandemii, tzn. pozwala, by wirus na stałe zagościł w społeczeństwie. Liczba śmierci, którą toleruje klasa rządząca, jest nieograniczona, jeśli chodzi o zachowanie jej bogactwa i utrzymanie systemu zysku. Ale masy pracowników nie będą siedzieć bezczynnie i akceptować faktu, że miliony ludzi zmarły z powodu pandemii, której można było zapobiec, i że miliony nadal umierają każdego roku.

66. Jeszcze przed wybuchem pandemii obiektywne warunki dla rewolucji socjalistycznej rozwinęły się do nadzwyczajnych rozmiarów. Na początku 2020 roku World Socialist Web Site wydała oświadczenie, w którym analizuje nasilenie kryzysu gospodarczego, politycznego, geopolitycznego i społecznego, który rozwinął się w poprzedniej dekadzie. Stwierdzono w nim: „Wraz z nowym rokiem nadeszła dekada wzmożonej walki klasowej i światowej rewolucji socjalistycznej.“

W przyszłości, kiedy bystrzy historycy będą pisać o wstrząsach XXI wieku, wymienią wszystkie „oczywiste“ znaki, które na początku lat 2020 wskazywały na rewolucyjną burzę, która wkrótce przetoczy się przez świat. Uczeni będą opisywać - wykorzystując mnogość faktów, dokumentów, wykresów, stron internetowych, wpisów w mediach społecznościowych i innych potężnych zdigitalizowanych informacji - drugą dekadę XXI wieku jako okres naznaczony nieprzezwyciężalnym kryzysem gospodarczym, społecznym i politycznym światowego systemu kapitalistycznego.

67. Innymi słowy, centralne sprzeczności światowego systemu kapitalistycznego - między gospodarką globalną a systemem państw narodowych oraz między produkcją społeczną a prywatną własnością środków produkcji - stworzyły warunki do masowych walk rewolucyjnych.

68. Rozwój sytuacji rewolucyjnej obejmuje jednak dwa elementy: z jednej strony obiektywne sprzeczności starego społeczeństwa, z drugiej zaś świadomość i organizację polityczną mas - czynnik subiektywny. Interakcja pomiędzy czynnikami obiektywnymi i subiektywnymi jest złożona. „[S]połeczeństwo nie zmienia w miarę potrzeby swych instytucyj tak, jak rzemieślnik zmienia swe narzędzia.“ - wyjaśniał Trocki w swojej monumentalnej Historii rewolucji rosyjskiej.

Trzeba zupełnie wyjątkowych warunków, niezależnych od woli poszczególnych osób lub partyj, aby wyzwolić niezadowolenie mas z krępujących je więzów konserwatyzmu i doprowadzić do wybuchu powstania.

Szybkie zmiany, zachodzące podczas rewolucji w poglądach i nastrojach mas, nie są więc wynikiem elastyczności i ruchliwości psychiki ludzkiej, lecz, wręcz odwrotnie, są skutkiem głębokiego konserwatyzmu, właściwego tej psychice. Chroniczne pozostawanie wtyle idej i stosunków za nowemi warunkami objektywnemi, aż do chwili, gdy warunki te spadają na ludzi w postaci katastrofy, wytwarza właśnie w okresie rewolucji odbywający się w gwałtownych skokach ruch idej i namiętności, który umysły policyjne biorą za bezpośredni wynik działalności „demagogów“. [6]

69. Pandemia - która ujawniła przestarzałość i nieodwracalnie reakcyjny charakter światowego systemu kapitalistycznego, jego instytucji politycznych i struktury klasowej - jest katastrofą, która nie tylko prowokuje strajki i inne formy protestu społecznego, lecz także głęboko zmienia świadomość klasy robotniczej i młodzieży. Klasa rządząca z hipokryzją ubolewa nad zamykaniem szkół, które przez dziesięciolecia były niedofinansowane, niedostatecznie obsadzone i przepełnione. Jednak to nie braku formalnego wykształcenia się obawiają. Kapitalistyczne rządy wiedzą, że młodzi ludzie nie przestali myśleć, kiedy nie chodzili do szkoły. Pandemia zapewniła własną edukację, obnażając naturę społeczeństwa kapitalistycznego.

70. Podczas gdy świadomość przechodzi głęboką transformację, kwestia rewolucyjnego przywództwa pozostaje nadal aktualna. Świadomość socjalistyczna - tzn. naukowe zrozumienie społeczeństwa kapitalistycznego i programu politycznego koniecznego do jego przekształcenia - nie powstaje spontanicznie ani automatycznie. Przekształcenie obiektywnego kryzysu w świadomy ruch polityczny na rzecz socjalizmu jest wielkim wyzwaniem naszych czasów.

71. Kiedy ludzkość staje w obliczu poważnych problemów społecznych, nic nie jest bardziej daremne - by nie powiedzieć bezużyteczne - niż bierne spekulacje na temat tego, co można, a czego nie można osiągnąć. Nigdy nie było czasu kryzysu, kiedy droga do postępu była usłana różami. W takich momentach historycznych, jak zauważył kiedyś Lincoln, „sytuacja jest pełna trudności“. Narzekanie na bezsilność i zdradę związków zawodowych oraz starych, eks-reformatorskich i eks-liberalnych partii kapitalistów odwraca uwagę od poważnych zadań, które przed nami stoją. Te organizacje, ich przedstawiciele i wspólnicy są całkowicie zgniłe.

72. Nie ma innej drogi wyjścia z obecnej katastrofy - nie wspominając już o nadchodzących katastrofach faszyzmu, wojny i nieodwracalnych zniszczeń ekologicznych planety - jak tylko poprzez zdecydowaną i nieustępliwą walkę.

74. Marksizm opiera się na materializmie historycznym, a więc bardzo dobrze rozumie procesy oparte na prawidłowościach, które prowadzą do prawdziwych rewolucyjnych ruchów masowych. Ale to zrozumienie obiektywnych procesów i potrzeby masowego działania nigdy nie było usprawiedliwieniem dla indywidualnej bierności. Jednostki dokonują decyzji - w tym decyzji, by przeciwstawić się nierówności, niesprawiedliwości i uciskowi. Nigdy nie było i nie może być wielkiego masowego ruchu rewolucyjnego bez świadomej decyzji każdej jednostki o podjęciu walki.

74. Na początku nowego roku wzywamy więc pracowników i młodzież do wyciągnięcia koniecznych i nieuniknionych wniosków politycznych z ostatnich dwóch lat kryzysu - i z całej historii. Kapitalizm sam się potępił. Przyszłość ludzkości zależy od zwycięstwa socjalizmu. Przyłącz się do tej walki. Budujcie Międzynarodowy Sojusz Pracowniczych Komitetów Akcji! Weź udział w globalnym dochodzeniu pracowniczym w sprawie pandemii Covid 19! Wzmocnijcie rozprzestrzenianie się World Socialist Web Site! A przede wszystkim zdecydujcie się wstąpić do Socjalistycznej Partii Równości i budować Międzynarodowy Komitet Czwartej Międzynarodówki jako Światową Partię Socjalistycznej Rewolucji!

Przypisy:

[1] George Rosen, A History of Public Health [Historia zdrowia publicznego], Baltimore 1958, s. lxxxix.

[2] „Social Stress and Mental Disease from the Eighteenth Century to the Present: Some Origins of Social Psychiatry” [Stres społeczny i choroba psychiczna od XVIII wieku do współczesności: niektóre początki psychiatrii społecznej], w: „The Milbank Memorial Fund Quarterly“, 1959/01, t. 37, nr. 1, s. 9.

[3] Lew Trocki, Historia revolucji rosyjskej, https://www.marxists.org/polski/trocki/1930/hrr/000.htm

[4] Nick Fischer, Spider Web: The Birth of American Anticommunism [Spider Web: Narodziny amerykańskiego antykomunizmu], Urbana 2016, s. 8.

[5] David North, „'Sprawozdanie na X Plenum', w: Biuletyn Wewnętrzny Workers League, t. 4, nr. 7, czerwiec1990, s. 13.

[6] Lew Trocki, Historia revolucji rosyjskej, https://www.marxists.org/polski/trocki/1930/hrr/000.htm