Aşağıda Sri Lanka SEP Genel Başkanı Wije Dias’ın 30 Temmuz Cumartesi günü Kolombo’da düzenlenen cenaze töreninde Sosyalist Eşitlik Partisi (ABD) Genel Başkanı David North tarafından internet üzerinden yapılan konuşma yer almaktadır. Dias yoldaş 81. doğum gününe bir ay kala 27 Temmuz’da evinde geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını kaybetti. Cenaze törenine ilişkin bir habere buradan ulaşabilirsiniz.
Sevgili Yoldaşlar,
Wije Dias yoldaş son yolculuğuna uğurlanırken Kolombo’da sizlerle birlikte olamadığım için üzgünüm. Ancak fiziksel uzaklık, bugün hissettiğimiz derin kayıp duygusunu azaltmadığı gibi, Uluslararası Komite’nin dünyanın dört bir yanındaki üyeleri ile Wije yoldaşın son 35 yıldır liderliğini yaptığı Sri Lanka şubesi arasında var olan güçlü dayanışma bağlarını da zayıflatmıyor.
Bugün burada Wije Dias’a veda etmek üzere toplanan herkes, tarihin huzurunda olduklarının farkındadır. Wije Dias’ın Troçkist hareketin inşası mücadelesinde altmış yıla yayılan anıtsal bir rol oynadığı tartışmasız bir şekilde ilan edilebilir. Wije’nin biyografisi yazıldığında, bu biyografi zorunlu olarak Sri Lanka’nın tüm modern tarihini kapsayacaktır. Lanka Sama Samaja Partisi (LSSP), üzerine kurulduğu Marksist-Troçkist ilkelere ihanet edip Bandaranaike’nin burjuva koalisyon hükümetine girdiğinde Wije 22 yaşındaydı. Wije hayatının geri kalan 58 yılını bu ihanetin trajik sonuçlarının üstesinden gelmeye ve işçi sınıfı içinde gerçek devrimci Troçkizmin otoritesini yeniden tesis etmeye adayacaktı.
Wije ve Keerthi Balasuriya liderliğindeki genç Troçkistlerden oluşan dikkate değer bir kadro, 1968’de Sosyalist Eşitlik Partisi’nin öncülü olan Devrimci Komünist Birlik’i (RCL) kurdu. Troçkist ilkeleri savunmak için RCL, Troçki’nin bir zamanlar bu tür koşulları tanımladığı gibi, “akıntıya karşı yüzmek” zorunda kaldı. Ancak Wije, Keerthi, Ratnayake ve yoldaşları bunu tarihsel gerçeğin gücüne, Dördüncü Enternasyonal’in perspektif ve programının doğruluğuna ve Sri Lanka’da ve tüm dünyada işçi sınıfının devrimci rolüne sarsılmaz bir güvenle yaptılar.
Wije partinin liderliğine yaptığı katkılara –hatırlayabildiğim kadarıyla– asla dikkat çekmeye çalışmayan olağanüstü mütevazı bir adamdı. Ama RCL 18 Aralık 1987’de Keerthi yoldaşın zamansız ölümünün şokunu yaşarken, Wije Devrimci Komünist Birlik’in liderliğini üstlenme sorumluluğunu kabul etti. Kolombo rejiminin Tamil halkına karşı başlattığı kanlı savaşın ortasında ulusal sekreter oldu. Onun liderliği altında RCL-SEP, LTTE’nin küçük burjuva milliyetçiliğine herhangi bir siyasi taviz vermeyi reddederken, Kolombo rejimi ve JVP tarafından teşvik edilen Sinhala ırkçılığına karşı tavizsiz muhalefetini sürdürdü.
Wije yoldaş, siyasi çalışmalarının neredeyse tamamı boyunca, gerici güçlerin saldırı halinde olduğu ve LSSP, sendikalar ve diğer oportünist örgütler tarafından ihanete uğrayan işçi sınıfının geri çekildiği koşullar altında mücadele etmek zorunda kaldı.
Fakat Wije yoldaş, hayatının son aylarında işçi sınıfının yeniden dirilişine tanık oldu. Egemen sınıfa karşı saldırıya geçme fırsatını coşkuyla karşıladı. Kötüleşen sağlığına rağmen, Wije kalan tüm kuvvetini topladı ve güçlü kendiliğinden harekete siyasi önderlik sağlamak için engin deneyiminden yararlandı.
Wije yoldaş, 9 Temmuz gibi yakın bir tarihte, Sosyalist Eşitlik Partisi Siyasi Komitesi’nin Rajapakse rejiminin krizine yanıtını formüle etmek üzere yaptığı toplantıya katıldı. Geçici bir kapitalist hükümete herhangi bir siyasi destek verilmesine karşı güçlü bir şekilde konuştu ve partinin, devlet iktidarının işçi sınıfına aktarılmasının temelini atmak üzere İşçilerin ve Kırsal Kitlelerin Demokratik ve Sosyalist Kongresi için bir çağrı yapmasını destekledi.
Wije hayatının son günlerini, 20 Temmuz’da Dünya Sosyalist Web Sitesi’nde yayımlanan önemli bir programatik bildirinin hazırlanmasında Siyasi Komite ve Uluslararası Komite ile yakın bir şekilde çalışmaya ayırdı. SEP’in neden bir “geçici hükümet”e herhangi bir desteği ya da katılımı reddettiğini açıklayan bildiri, Wije’nin yaşamı boyunca edindiği siyasi deneyime atıfta bulunuyordu:
SEP, bir geçici hükümet kurma görüşmelerine katılmayı reddederken, Lanka Sama Samaja Partisi’nin (LSSP) 1964’te Troçkizmin temel siyasi ilkelerine yönelik feci ihanetinin acı siyasi derslerine dayanmaktadır. Ekonomik ve siyasi bir krizin ortasında ve işçi sınıfının güçlü “21 talep” hareketiyle karşı karşıya olan burjuva Sri Lanka Özgürlük Partisi’nin (SLFP) lideri Başbakan Sirima Bandaranaike, kapitalist egemenliği ayakta tutmak için LSSP liderlerine başvurmuştu. LSSP’nin Bandaranaike’nin burjuva “Önce Sinhala” hükümetine katılması sadece “21 talep” hareketinin sonunu getirmekle kalmadı. Kitlelerin moralini bozdu, sınıf mücadelesi yerine etnik-dilsel çatışmayı teşvik etti ve gerici topluluk siyasetinin ve onlarca yıl sürecek iç savaşın önünü açtı.
SEP, LSSP’nin ihanet yoluna girmemiştir ve asla da girmeyecektir. Biz, kapitalist hükümetlere her türlü doğrudan veya dolaylı desteği reddediyoruz. SEP’in öncülü olan Devrimci Komünist Birlik (RCL), Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin bir şubesi olarak, 1968 yılında, LSSP’nin sosyalist enternasyonalizmi ve bağımsız sınıf siyasetini –işçi iktidarı mücadelesinin temel direklerini– reddetmesine doğrudan karşı çıkarak kurulmuştur.
Sosyalist Eşitlik Partisi, ölümünden sadece yedi gün önce, Wije’nin liderliği altında yayınlanan son siyasi bildiride şunu ilan ediyordu:
İnsanlık için sosyalist bir gelecek uğruna ortak mücadelede Hindistan’daki, tüm Güney Asya’daki ve dünya genelindeki işçilere özel bir çağrıda bulunuyoruz. Sri Lanka’daki militan işçileri ve gençleri SEP’e katılmaya ve sosyalist enternasyonalizm uğruna devrimci mücadelede yerlerini almaya çağırıyoruz.
Wije yoldaşın uzun yaşamını “sosyalist enternasyonalizm uğruna devrimci mücadele”ye yönelik güçlü bir çağrıyla sonlandırması ne kadar da yerinde olmuştur.
Wije Dias yoldaş, mücadelenin ortasında, gençliğinin ideallerini yaşlılıkta ve eksilmeyen bir tutkuyla koruyarak öldü. Onun mirası –cesaret, Troçkist ilkelere bağlılık ve sosyalizme adanmışlık– insanlığın kaderini belirleyecek olan büyük sınıf savaşlarında işçi sınıfına ilham verici bir örnek sağlayacaktır.
Yaşasın Wije Dias’ın anısı!
Yaşasın Sri Lanka Sosyalist Eşitlik Partisi!
Yaşasın Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi!
David North