Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi (DEUK), 19 Haziran’da yaptığı toplantıda, Sosyalist Eşitlik Grubu’nun (SEG) DEUK’un Türkiye şubesi olmak için yaptığı başvuruyu oybirliğiyle kabul etti.
Sosyalist Eşitlik’ten yoldaşlar, Dünya Sosyalist Web Sitesi’nin Türkçe sayfasının yayımlanmasında ve literatürünün çevirisi ve dağıtımında Uluslararası Komite ile yakın işbirliği içinde çalışıyordu. SEG’den önde gelen yoldaşlar, DEUK’un tarihi, ilkeleri ve programı hakkında kapsamlı bir bilgi birikimine ve sağlam bir kavrayışa sahipler.
19 Haziran kararı, İstanbul’da Uluslararası Komite temsilcileriyle Türkiye’nin yanı sıra daha geniş anlamda Ege ve Karadeniz bölgelerinde Troçkizm uğruna mücadelenin gelişimi üzerine yapılan kapsamlı tartışmaların ardından alındı.
Sosyalist Eşitlik Grubu’nun başvurusunu kabul eden Uluslararası Komite, zamansız ölümünden önceki yıllarda Troçkizm uğruna yorulmaksızın mücadele eden ve DEUK’un Türkiye’de bir şubesinin kurulmasının temellerini atan Halil Çelik yoldaşın (1961-2018) anısına saygılarını sundu.
Sosyalist Eşitlik Grubu şimdi kuruluş kongresinin hazırlanmasına geçecek.
Sosyalist Eşitlik Grubu’nun önderliği tarafından 15 Haziran 2022 tarihinde oybirliğiyle kabul edilen ve SEG’in DEUK’un bir şubesi olarak kabul edilmesini talep eden kararı aşağıda yayımlıyoruz.
***
1. Sosyalist Eşitlik Grubu (SEG), siyasi otoritesini kabul ettiği ve en sıkı siyasi işbirliği içinde çalıştığı Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’ne (DEUK) katılma başvurusu yapma kararı almıştır.
2. Bu, Türkiye’de DEUK’un bir şubesi olarak Sosyalist Eşitlik Partisi’ni (SEP) kurma kararının ayrılmaz bir parçasıdır. Her iki karar da konjoktürel ya da ulusal değerlendirmelere değil ama SEG’in DEUK ile tarihsel, ilkesel ve programatik meselelerde hemfikir olmasına dayanmaktadır. Herhangi bir ülkede devrimci bir partinin inşası ancak uluslararası bir perspektif, program ve parti temelinde mümkündür. Küresel jeopolitik ve sınıf mücadelesi açısından kritik bir konumda olan Türkiye’deki büyük sorunların tek çözüm yolu uluslararası sosyalist devrimdir. SEP’in (Türkiye) kurulması, büyük tarihsel sorunları çözme görevini önüne koyan biricik siyasi eğilim olan DEUK’un küresel büyümesinin bir ifadesi olacaktır.
3. Lev Troçki’nin 1928’de Komünist Enternasyonal Program Taslağının Eleştirisi’nde yazdığı gibi:
Çağımızda, yani dünya ekonomisinin ve dünya politikasının mali sermayenin egemenliği altında bulunduğu emperyalizm çağında, hiçbir komünist parti, programını, sadece ya da esas olarak kendi ülkesindeki koşullardan ya da gelişme eğilimlerinden yola çıkarak oluşturamaz. Bu, SSCB sınırları içinde devlet iktidarını elinde tutan parti için de tümüyle geçerlidir. 4 Ağustos 1914’te, ulusal programlar için sonsuza dek ölüm çanları çalmıştı. Proletaryanın devrimci partisi, kendisini yalnızca, mevcut çağın, kapitalizmin en yüksek gelişme ve çöküş çağının karakterine denk düşen uluslararası bir programa dayandırabilir. Bir uluslararası komünist program, hiçbir şekilde, ulusal programların toplamı ya da onların ortak özelliklerinin bir karışımı değildir. Uluslararası program, doğrudan doğruya, tüm bağlantıları ve çelişkileriyle, yani ayrı parçalarının karşılıklı uzlaşmaz bağımlılığı içinde, bir bütün olarak ele alınan dünya ekonomisinin ve dünya siyasi sisteminin koşullarına ve eğilimine ilişkin bir çözümlemeden yola çıkmalıdır. İçinde bulunduğumuz çağda, proletaryanın ulusal yönelimi, geçmişte olduğundan çok daha büyük bir ölçüde, yalnızca bir dünya yöneliminden çıkmalıdır ve çıkabilir; tersinden değil. Komünist enternasyonalizm ile ulusal sosyalizmin bütün çeşitleri arasındaki temel ve başlıca ayrım, burada yatmaktadır.
4. Yalnızca DEUK, dünya Marksist/Troçkist hareketinin siyasi sürekliliğini temsil etmektedir. Bu süreklilik; Rusya’da Vladimir Lenin ve Lev Troçki liderliğindeki Bolşevik Parti’nin önderliğindeki 1917 Ekim Devrimi’ne yol gösteren dünya sosyalist devrimi stratejisini ve programını ulusalcı Stalinist yozlaşmaya karşı savunmak üzere 1923’te Lev Troçki önderliğinde Sol Muhalefet’in kurulmasına dayanmaktadır.
5. Komünist Enternasyonal’in 1933’te Almanya’da Nazilerin iktidara gelmesinin önünü açarak çökmesinin ardından 1938’de Troçki önderliğinde Dördüncü Enternasyonal’in kurulması; 1953’te Michel Pablo ve Ernest Mandel önderliğindeki revizyonist-tasfiyeci eğilime karşı ABD’deki Sosyalist İşçi Partisi (SWP) lideri James P. Cannon önderliğindeki öğretiye bağlı Troçkistler tarafından Uluslararası Komite’nin kurulması; Gerry Healy liderliğindeki Britanyalı Troçkistler önderliğinde 1963’te Pablocularla ilkesiz yeniden birleşmeye karşı verilen siyasi mücadele ve Britanya’daki İşçilerin Devrimci Partisi’nin (WRP) ulusalcı-oportünist yozlaşmasına karşı David North önderliğindeki ABD’li Troçkistlerin 1982-86 yıllarında verdiği mücadele ve DEUK’un tamamen öğretiye bağlı Troçkistlerin denetimi altına girmesi, bu siyasi sürekliliğin kritik dönüm noktalarını oluşturmaktadır.
6. Bu bağlamda Sosyalist Eşitlik Grubu, DEUK’a bağlı Sosyalist Eşitlik Partilerinin “Tarihsel ve Uluslararası Temeller” dokümanlarıyla tamamen hemfikir olduğunu ve kendisini bu tarihsel ve uluslararası temellere dayandırdığını vurgular.
7. Troçki 1938’de şunları ifade etmişti:
Ciddi öneme sahip devrimci bir siyasi gruplaşmayı sürdürmek ve geliştirmek ancak büyük ilkeler temelinde mümkündür. Yalnızca Dördüncü Enternasyonal bu ilkeleri somutlaştırmakta ve temsil etmektedir. Ulusal bir grubun sürekli bir devrimci rotayı devam ettirmesi ancak dünyanın dört bir yanındaki fikirdaşlarla tek bir örgüt içinde sıkı bir bağ içinde olması ve onlarla sürekli bir siyasi ve teorik işbirliği sürdürmesi halinde mümkündür. Yalnızca Dördüncü Enternasyonal böyle bir örgüttür. Salt ulusal tüm gruplaşmalar, uluslararası örgütlenmeyi, denetimi ve disiplini reddedenler, özünde gericidir.
SEG’in DEUK’a katılma kararına yol gösteren yaklaşım budur.
8. SEG’in DEUK’a katılma kararı alması, grubumuzun geçtiğimiz yıllarda Uluslararası Komite ile ilkesel ve tarihsel meselelerde adım adım bütünleşmesini yansıtan son derece bilinçli bir siyasi karardır. Uluslararası ölçekte siyasi ve tarihsel bir önem taşıyan bu noktaya gelinmesinde, 2018 sonunda kaybettiğimiz Halil Çelik yoldaş belirleyici bir rol oynamıştır.
9. Bugünkü SEG’in öncülü olan grubun DEUK’a siyasi yönelimi, yaklaşık olarak 2000’lerin başlarına uzanmaktadır. Kasım 2007’de, Halil yoldaşın grubu, DEUK’a şunları yazmıştı:
Son iki yıldır DEUK’u WSWS üzerinden yakından takip ettiğimizi ve bazı belgelerini Türkçeye çevirerek içimizde tartıştığımızı biliyorsunuz. Yaptığımız toplantılar ve tartışmalar dolayımıyla, kafalarımızdaki soruların çoğuna yanıt bulabildik. Özetle, İstanbul’da yürüttüğümüz tartışmalar, yoldaşlarımızın ve sempatizanlarımızın DEUK’un temel pozisyonlarını kavrama sürecini hızlandırdı.
2007 yılı aynı zamanda DEUK’tan Alman yoldaşların İstanbul’u ziyaret etmesi ve grubumuzla tartışmaları derinleştirmesi bakımından önemli bir kilometre taşını oluşturmaktadır.
10. 2014’e gelindiğinde ise, DEUK Plenumu oybirliğiyle şu kararı kabul etti:
Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin plenumu, Toplumsal Eşitlik grubu adına Halil yoldaşın yaptığı, Türkiye’de bir Uluslararası Komite şubesi kurma amacıyla tartışmalar başlatma başvurusunu resmen kabul eder. Uluslararası Komite, bir Kuruluş Konferansı’nın siyasi ve teorik hazırlığı sürecine yardımcı olmak için Türkiyeli yoldaşlarla sıkı işbirliği içinde çalışacaktır.
11. Grubumuzun 2014’ten sonraki siyasi faaliyetine, bu karar ve DEUK ile daha yakın siyasi işbirliği yön verdi. DEUK’la siyasi bütünleşmemizin önemli bir adımı olarak, 2018’de grubumuzun adını Sosyalist Eşitlik olarak değiştirdik ve kararda şunu ifade ettik:
Sosyalist Eşitlik, yeni adıyla birlikte, DEUK’un tüm resmi şubeleri ile uyumlu bir isim (Sosyalist Eşitlik Partisi) üstleniyor ve böylece, Dördüncü Enternasyonal’in Türkiye şubesi olma kararlılığını vurguluyor.
12. Mehring Yayıncılık’ın kurulması ve 2017 sonunda itibaren DEUK’un temel eserlerinin bir kısmının Türkçede yayımlanması, Sosyalist Eşitlik Partisi’nin inşasında ileriye doğru büyük bir adımı temsil ediyordu. Halil yoldaşın “Dünya Troçkist hareketinin ürettiği çağdaş Marksist literatürün Türkçede yayınlanmasının, işçi sınıfı içinde Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin (DEUK) Türkiye şubesinin inşası için teorik ve siyasi temelleri döşeyeceği ve bu mücadeleye önemli bir katkı yapacağı” öngörüsü doğrulanmıştır.
13. 2020 yılında Sosyalist Eşitlik Grubu’nun Dünya Sosyalist Web Sitesi (WSWS) Uluslararası Yayın Kurulu’nun tam denetimi altına girme ve yayınını yalnızca WSWS üzerinden sürdürme kararı, dünya partisinin Türkiye şubesini kurma yolunda bir diğer önemli adımdı.
14. Sosyalist Eşitlik Partisi’ni (Türkiye) kurma ve DEUK’a katılma başvurusu yapma kararında son kritik toplantı, Uluslararası Komite delegasyonunun 2022 Haziran başında yaptığı İstanbul ziyareti oldu.
15. Bu ziyaret sırasında yapılan tarihi toplantılarda, hem dünyadaki nesnel durumun olgunlaşmışlığı hem de SEG’in DEUK ile program, ilkeler ve tarihsel meseleler konusunda hemfikir olması temelinde, DEUK’un uluslararası büyümesinin bir ifadesi olarak SEP’i (Türkiye) kurmanın daha fazla ertelenemeyeceği tespiti oybirliğiyle desteklenmiştir. SEP’in (Türkiye) kuruluşu, Ortadoğu’da ve dünya çapında yeni DEUK şubelerinin kuruluşuna ilham verecektir.
16. Dünya kapitalizminin krizini yoğunlaştıran COVID-19 pandemisi yeni bir aşamaya girerken, NATO’nun Ukrayna’da Rusya’ya karşı vekil savaşı nükleer bir III. Dünya Savaşı tehlikesi yaratıyor. Küresel gıda krizi ve hayat pahalılığına, tüm ülkelerde demokrasinin hızlanan çöküşü eşlik ediyor. Bununla birlikte, bu krizlere yol açan kapitalizmin içsel çelişkileri, aynı zamanda dünya sosyalist devriminin gelişiminin de önünü açıyor. Kapitalist küreselleşme ve ona eşlik eden iletişim teknolojileri, dünya ekonomisini ve işçi sınıfını nesnel olarak muazzam derece bütünleştirmiştir. Sınıf mücadelesi daha önce hiç olmadığı kadar uluslararası bir karakter kazanıyor. Uluslararası işçi sınıfının gelişen hareketi, DEUK’un bilinçli siyasi faaliyeti ile giderek daha fazla kesişiyor. Yalnızca DEUK, uluslararası işçi sınıfının karşı karşıya olduğu büyük tarihsel sorunlara yönelik küresel devrimci bir çözüm programına sahiptir.
17. Tüm küresel nesnel gelişmeler, DEUK’un 2020 yılı başındaki “Sosyalist devrimin on yılı başlıyor” analizini ve öngörüsünü doğrulamaktadır. Bununla birlikte, o açıklamada da belirtildiği gibi, “… işçilerin kendiliğinden mücadeleleri ve içgüdüsel sosyalizm arayışları, kendi başlarına yeterli değildir. Sınıf mücadelesinin sosyalizm uğruna bilinçli bir harekete dönüştürülmesi, bir siyasi önderlik sorunudur.” SEG’in SEP’i (Türkiye) kurma ve DEUK’a katılma başvurusu yapma kararı, bu siyasi önderlik sorununu çözme mücadelesinin bir parçasıdır.
18. Bu temelde DEUK’a katılma başvurusu yapma kararı alan SEG, “İlkeler Bildirgesi” ve “Tarihsel ve Siyasi Perspektifler” dokümanlarını Uluslararası Komite’nin (UK) siyasi onayına sunma kararı alır. Partinin resmi kuruluşu, bu hazırlık, tartışma ve UK onayı sürecinin ardından gerçekleştirilecektir.
19. Aynı zamanda SEG, WSWS’nin Türkçe sayfasını uluslararası yoldaşlarla günlük pratik işbirliği içinde geliştirme önerisini coşkuyla destekler. WSWS, DEUK’un dünya çapında inşasında ve dolayısıyla dünya sosyalist devriminin gelişiminde kritik önem taşıyan bir siyasi araçtır.