Bugün (14 Şubat), Dünya Sosyalist Web Sitesi’nin (WSWS) yayın hayatına başlamasının 20. yıldönümü. 14 Şubat 1998’de, Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi (DEUK), haftada beş gün makale yayınlayarak WSWS’yi faaliyete geçirdi. Nisan 1999’da, WSWS, haftada altı gün makale yayınlayarak takvimini genişletti. Dünya Sosyalist Web Sitesi, 20 yıl boyunca, belirlenmiş yayınında tek bir günü kaçırmadı.
Bu yıldönümü, uluslararası sosyalist ve işçi hareketinin tarihinde önemli bir kilometre taşını temsil etmektedir. WSWS, her gün yayın yapan ilk ve tek uluslararası sosyalist ve Marksist yayındır. WSWS, günlük yayını dört kıtada faaliyet gösteren yayın kurullarının yoğun işbirliğinin ürünü olduğu için, 24 saatlik bir zaman çizelgesiyle çalışmaktadır.
WSWS, uluslararası işçi sınıfının büyük bir okur kitlesine ve yetkin bir yayın kadrosuna sahip başlıca yayınıdır. Geçtiğimiz 20 yılda, Dünya Sosyalist Web Sitesi’nde yer almamış, çözümlenmemiş ve yorumlanmamış hemen hemen hiçbir önemli dünya olayı yoktur. O, İngilizce, Almanca, Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Sinhala, Tamilce, Norveççe, Mandarin, Türkçe, Yunanca, Arapça, Rusça ve Portekizce dahil 22 farklı dilde yaklaşık 66.000 makale yayınlamıştır.
WSWS, ABD’deki ve Kanada’daki gelişmelerle ilgili 17.500’ü aşkın makalenin yanı sıra, Latin Amerika üzerine 1.300; Asya ve Hindistan alt kıtası üzerine 6.000; Avustralya üzerine 5.300; Avrupa üzerine 13.000 ve Ortadoğu ile Orta Asya üzerine 6.300 makale yayınladı. WSWS, ayrıca, dünya kapitalist ekonomisini çözümleyen 1.000’i aşkın yazı üretti.
Dünyada uluslararası işçi sınıfı mücadelelerini bu kadar kapsamlı ve ciddi bir şekilde haber yapan başka bir web sitesi yoktur. WSWS, dünyanın dört bir yanındaki sınıf mücadeleleri ile ilgili 11.000’den fazla makale yayınlandı. Doğrusu, sınıf mücadelesi ve toplumsal eşitsizlik konuları WSWS’nin faaliyetine o kadar derin bir şekilde içkindir ki, bu konularla ilişkili tam olarak kaç makale olduğunu belirlemek gerçekten mümkün değildir. Bunların binlerce olduğunu söylemek yeter.
Ancak Dünya Sosyalist Web Sitesi, işçi sınıfının, ne kadar önemli olursa olsunlar, günlük mücadeleleri üzerine haberlerden daha fazlasına gereksinim duyduğunu bilmektedir. WSWS, her gün güncel mücadelelere ilişkin haber ve yorumlar üretirken, işçi sınıfını gelecekteki görevlerine hazırlama sorumluluğunun farkındadır. WSWS’nin başlıca hedefi, uluslararası işçi sınıfı içinde sosyalist bir bilinç geliştirmektir. Bu, tarih ve kültür sorunlarına yoğun bir odaklanma gerektirmiştir. WSWS, 1998’deki ilk açıklamasında, “tarihsel bilginin, kültürel eleştirinin, bilimsel aydınlanmanın ve devrimci stratejinin ansiklopedik kapsamını genişletmek için çaba harcayacak” olduğunu yazmıştı. “Onun hedefi, modern sosyalist bir işçi hareketinin yeniden doğuşu için vazgeçilmez olan siyasal ve kültürel söylemin düzeyini yükseltmektir.”
Bu taahhüt, 2.000’den fazla film, tiyatro ve müzik eleştirisinin ve geniş bir tarihsel olaylar ve evrenbilimden fiziğe, evrimsel biyolojiden arkeolojiye kadar uzanan bilimsel başlıklar yelpazesinde 1.500’ü aşkın makalenin yayınlanmasıyla gerçekleştirilmiştir.
WSWS’de yayınlanan yazıların miktarı, web sitesinin niteliğini azaltmamıştır. Dünya Sosyalist Web Sitesi’nin kurulmasından beri, kapitalist dünya, bir dizi ekonomik sarsıntıyla, bitmek bilmez “Terörle Mücadele”deki askeri müdahalelerle, gezegenin her bir parçasında giderek artan siyasi işlev bozukluğuyla ve toplumsal çöküşün günlük dışavurumlarıyla çalkalanıyor. WSWS, güncel gelişmelerin kargaşasının ortasında, her gün, zamana yenik düşmeyen çözümlemeler ve yorumlar yayınlayabilmiştir.
WSWS’nin tarihsel temelleri
Dünya Sosyalist Web Sitesi’nin benzersiz karakteri, onun, bilinçli olarak Marksist teoriye ve uluslararası sınıf mücadelesinin yirminci yüzyılın tümünü kapsayan asli stratejik deneyimlerini özümsemeye ve sürekli yeniden işlemeye dayanan perspektifinden kaynaklanmaktadır. WSWS, burjuva medyada (ve daha da kaba bir biçimde, küçük burjuva ve sahte sol web sitelerinin yayınlarında) hakim olan faydacı izlenimciliğin tersine, günlük gelişmeleri uygun tarihsel bağlamlarının içine yerleştirmektedir.
Dünya Sosyalist Web Sitesi, Sovyetler Birliği’nin tasfiye edilmesinden tam altı yıl sonra yayına başladı. Bu olay, bir siyasi gericilik dalgasını harekete geçirmişti. Egemen sınıf “tarihin sonu”nu kutlarken, morali bozulmuş orta sınıf radikalleri ve ılımlı sol aydınlar “sosyalizmin sonu”nu ilan ettiler. Onlar, onlarca yıl boyunca, politikalarını, Doğu Avrupa’daki ve Sovyetler Birliği’ndeki Stalinist rejimlerin ve Çin’deki Maocu rejimin düzmece “reel sosyalizm”ine uyarlamışlardı. SSCB’nin dağılmasının ve Çin’de kapitalizmin yeniden kurulmasının ardından, geniş bir küçük burjuva sol yelpaze, kapitalizme ve emperyalizme yönelik tüm devrimci iddialarından vazgeçti ve kendilerini gerici, sadece kendini düşünen etnik, ırksal, toplumsal cinsiyetçi ve cinsel politikaların zehirli atmosferine kaptırdı.
Lev Troçki’nin Ekim Devrimi’ne yönelik Stalinist ihanete karşı mücadelesinin teorik mirasına dayanan Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi, SSCB’nin çöküşüne ne şaşırdı ne de bundan dolayı yolunu kaybetti. Sovyetler Birliği’nin tasfiye edilmesi, karşıdevrimci Stalinist bürokrasinin ve onun gerici ve ulusalcı “tek ülkede sosyalizm” perspektifinin son ihanet eylemiydi. SSCB’nin çöküşü, uluslararası işçi sınıfı için önemli bir yenilgi olmakla birlikte, Troçki’nin Stalinizme karşı mücadelesinin, Dördüncü Enternasyonal’i kurma kararının ve Uluslararası Komite’nin Stalinist rejimler ve partiler ile uzlaşmanın ve onlara uyarlanmanın bütün biçimlerine karşı çıkmasının doğruluğunu göstermişti.
Stalinist bürokrasi, altmış yıl boyunca, geniş kaynaklarını, birçok suç ortağının yardımıyla, işçi sınıfı mücadelelerini yanıltmak, yolundan saptırmak ve yenilgiye uğratmak için kullanmıştı. Ancak Stalinizmin sarsıntılı çöküşü, işçi sınıfı içinde Troçkist, yani devrimci Marksist etkinin genişlemesi ve Dördüncü Enternasyonal’in inşası için görülmemiş fırsatlar yarattı.
Sovyetler Birliği’nin dağılması, ulusal temelli tüm işçi örgütlerinin ve partilerinin tarihsel çöküşünün en uç ifadesiydi. Dünya ekonomisinin yapısındaki büyük değişiklikler, tüm ulusal reformist programların altını ölümcül biçimde oymuştu. DEUK, daha 1988’de, kapitalist üretimin küreselleşmesinin, ulusötesi şirketlerin ortaya çıkmasının ve bunlarla bağlantılı olarak gelişen iletişimdeki devrimci değişimlerin önemine dikkat çekmişti.
Uluslararası Komite’nin bu küresel dönüşümlerin önemine ilişkin çözümlemesi, bunun, işçi sınıfı hareketinin önceden hayal edilemez bir düzeyde uluslararası bütünleşmesini ve koordinasyonunu mümkün kılacak olan internetin gizil gücü ile son derece uyumlu olduğu anlamına geliyordu. Yayın organını basılı gazetelerden internet tabanlı bir web sitesine kaydırma önerisinin ilk kez yapıldığı Şubat 1997’de, internete, dünya çapında sadece 40 milyon insan erişiyordu. Hatta büyük Amerikan şirketlerinin sadece yüzde 55’i bir web sitesine sahipti.
İnternet tabanlı bir yayına geçme ve basılı gazeteler çıkarmaya son verme kararı, büyük bir siyasi öngörüyü gösteriyordu. DEUK, büyük kapitalist yayınların bile henüz görmemiş olduğu bir potansiyeli fark etmişti. Ancak bunun nedeni, DEUK’un bu temel teknolojiye ilişkin daha iyi bir kavrayışa sahip olması değildi. Tersine, o, yeni teknolojide aradığı şeyi bulmuştu: en güçlü devrimci düşüncelerle tüm dünyadaki işçi kitlelerine ulaşan bir araç.
Uluslararası yayın kurulu, Şubat 1998’de siteyi yayına başlatırken şunları yazmıştı:
WSWS’nin, işçi sınıfının uluslararası ölçekte siyasi eğitimi ve birliği için benzersiz bir araç haline geleceğinden eminiz. Nasıl ki ulusötesi şirketler emeğe karşı mücadelelerini ulusal sınırların ötesinde örgütlüyorlarsa, WSWS de farklı ülkelerdeki işçilerin sermayeye karşı mücadelelerini koordine etmelerine yardımcı olacaktır. O, bütün uluslardan işçilere deneyimlerini karşılaştırmalarını ve ortak bir strateji geliştirmelerini sağlayarak, onlar arasındaki tartışmaları kolaylaştıracaktır.
DEUK, internet yayıldıkça Dünya Sosyalist Web Sitesi'nin dünyadaki izleyicilerinin artacağını düşünüyor. İletişimin hızlı ve küresel biçimi olarak internet, olağanüstü demokratik ve devrimci etkilere sahiptir. Geniş bir izleyici kitlesinin, kitaplıklardan arşivlere ve müzelere kadar, dünyanın bütün entelektüel kaynaklarına ulaşmasını mümkün kılabilmektedir.
Dünya Sosyalist Web Sitesi’nin bu çözümlemesi ve beklentileri doğrulanmıştır. İnternet kullanımı, Aralık 1998’deki yaklaşık 147 milyondan (küresel nüfusun yüzde 3,6’sı), Temmuz 2017’de 3,8 milyar kişiye (yüzde 51,7) yükseldi. Akıllı telefonların yaygın kullanımı, ekonomik açıdan daha geri kalmış ülkelerdekiler de dahil işçi sınıfının geniş kesimlerinin internet erişimini yaygınlaştırdı. Elde taşınan cihazların ve sosyal medya platformlarının yaygınlaşması, ayrıca, egemen sınıfın, özellikle ABD’de, büyük fabrikaları yalıtarak ve onları kent merkezlerinden uzaklaştırarak işçileri siyasi yayınlardan koparma yönünde attığı adımları ciddi olarak baltalayacak şekilde, işçilerin iş başında bilgiye erişimine olanak sağlamıştır.
WSWS ve Dördüncü Enternasyonal
Dünya Sosyalist Web Sitesi, dijital bilgi ve iletişim teknolojisindeki bir devrimin ürünü olan internet üzerinden yayınlanıyor ve yayılıyor. Ancak Uluslararası Komite’nin WSWS’yi yaratması ve kullanması, bu bilimsel ve teknolojik gelişmelerden yenilikçi bir şekilde yararlanırken, “parti basını”nın devrimci işçi sınıfı partilerinin inşasındaki merkezi rolüne ilişkin temel teorik, siyasal ve örgütsel kavrayışlara dayanmaktadır.
Lenin, 20. yüzyıl dönümünde, uçsuz bucaksız Rusya geneline yayılan güçlü bir sosyalist örgütün temellerini atmaya uğraşırken şöyle yazmıştı:
Bize göre, faaliyetimizin başlangıç noktası, gerekli örgütü yaratmaya doğru ilk adım ya da eğer sürdürülürse, bize örgütü istikrarlı bir şekilde geliştirme, derinleştirme ve genişletme olanağı sağlayacak başlıca iş, tüm Rus çapında bir siyasi gazetenin kurulması olmalıdır. Bir gazete en çok ihtiyaç duyduğumuz şeydir. Onun yokluğunda, genel olarak Sosyal Demokrasinin başlıca ve daimi görevi; özel olarak da halkın en geniş tabakaları içinde politikaya ve sosyalizmin sorunlarına yönelik ilginin canlandığı günümüzün yakıcı görevi olan sistematik, ilkesel olarak tutarlı ve kapsamlı propaganda ve ajitasyon yürütemeyiz… Bir siyasi yayın organı olmaksızın, günümüz Avrupa’sında adına layık bir siyasi hareket düşünülemez. Böyle bir gazetenin yokluğunda, tüm siyasi hoşnutsuzluk ve protesto unsurlarını bir araya getirme; dolayısıyla proletaryanın devrimci hareketini canlandırma görevimizi muhtemelen yerine getiremeyiz. [“Nereden Başlamalı”, Lenin Toplu Eserler, Cilt 5 (Moskova 1961), syf. 20-21]
Lenin’in yayın organı İskra, bir “Tüm Rusya” gazetesiydi. Yüzyıl sonra, Dünya Sosyalist Web Sitesi, internette yayınlanan küresel bir yayın organıdır. Her gün on binleri bulan okur kitlesiyle WSWS, dünya genelinde sosyalist bilincin gelişmesinde sürekli artan önemde bir etkiye sahiptir. WSWS, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra doğmuş olan işçilerin, öğrencilerin, gençlerin ve aydınların Marksist teori ve Troçkist ilkeler temelindeki siyasi eğitimlerinde merkezi ve belirleyici bir rol oynamıştır. Kapitalist medyanın şovenist propagandası ve yalanları ile karşı karşıya kalan okurlar, siyasi yönelimleri için WSWS’ye güveniyorlar.
Onlar WSWS’de yalnızca günün olaylarına ilişkin Marksist bir çözümleme değil ama aynı zamanda devrimci Marksist hareketin tarihinden çıkan son derece önemli teorik, siyasal ve kültürel sorunlara ilişkin değerlendirmeler ve yanıtlar buluyorlar. WSWS, Stalinizmin ve Sosyal Demokrasinin yıkıcı mirasının üstesinden gelmede ve sosyalist teorinin ve politikanın küçük burjuva, sahte sol kimlik politikaları eliyle saygınlığının azaltılmasını ve çarpıtılmasını teşhir etmede önemli bir rol oynamaktadır. WSWS, 20 yıllık süreçte, 21. yüzyılda sosyalizm uğruna mücadelenin yenilenmesi için sağlam siyasi temeller atmıştır.
Siyasi durum giderek keskinleşir ve sınıf mücadelesi şiddetlenirken, WSWS okurlarının giderek büyüyen bir kesimi siyasi olarak aktif hale geliyor; kapitalist eşitsizliğe ve emperyalist savaşa sosyalist alternatif uğruna mücadeleye etme ve Sosyalist Devrimin Dünya Partisi’ne katılma kararı alıyor.
İnternet sansürü ve WSWS’nin kara listeye alınması
Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere, tüm emperyalist güçler dünya savaşına hazırlanıyor. Toplumsal eşitsizlik ve servet yoğunlaşması sürdürülemez düzeylere ulaşmış durumda. Son derece gözden düşmüş ve iç siyasi çatışmalarla sarılmış olan kapitalist egemen seçkinler, otoriter yönetim biçimlerine dönüyorlar. Her yerde, egemen sınıf, işçi sınıfı içinde toplumsal muhalefetin büyümesinden dehşete kapılıyor.
“Aldatıcı haberler” ile mücadele bahanesiyle internete yönelik eşgüdümlü sansürün ve denetim kampanyasının altında yatan, bu korkudur. DEUK, WSWS’yi kurduğunda, egemen sınıfın, internetin devrimci sonuçlarının farkına varır varmaz onu kontrol etmeye ya da kapatmaya çalışacağı uyarısında bulunmuştu. Şu anda olan şey budur.
ABD hükümeti, Google, Facebook, Twitter ve diğer şirketler ile işbirliği içinde, internet erişimi üzerinde kapsamlı kısıtlamalar uyguluyor. 2017’de, Trump yönetimi, güçlü bilgi teknolojisi tekellerine çevrimiçi bilgi akışı üzerinde bir mutlak güç verecek şekilde, ağ tarafsızlığını ortadan kaldırma kararını ilan etti. Avrupa’daki ve dünya genelindeki kapitalist hükümetler benzeri baskıcı politikaları yasalaştırıyorlar.
Dünya Sosyalist Web Sitesi, bu saldırının başlıca hedefi olmuştur. Mart 2017’de, Almanya’daki Sosyalist Eşitlik Partisi’nin (Sozialistische Gleichheitspartei) Alman militarizminin canlanmasına karşı kampanyasına karşılık olarak, ülkenin büyük kapitalist gazeteleri WSWS’ye yönelik suçlamalar yayınladılar. Almanya’nın önde gelen kapitalist gazetesi Frankfurter Allgemeine Zeitung, WSWS’yi “son derece etkili” [Wirkungsmächtig] diye tanımladı. Alman hükümeti yetkilileri, Google temsilcileri ile Nisan 2017’nin ilk günlerinde Berlin’de düzenlenen toplantılarda, şirkete WSWS’ye erişimi kısıtlaması yönünde baskı yaptılar.
Nisan 2017 sonunda, Google, WSWS’ye ve diğer solcu, savaş karşıtı ve ilerici web sitelerine erişimi sınırlamayı ya da engellemeyi amaçlayan yeni algoritmaların uygulamaya konduğunu duyurdu. Facebook ve Twitter da, internet kullanıcılarını devrimci sosyalist ve muhalif bilgiye ve yoruma erişimden yoksun bırakmaya yönelik benzeri önlemleri uygulamaya koydu.
Dünya Sosyalist Web Sitesi, interneti sansürlemeyi amaçlayan bu komployu teşhir etmeye öncülük etti ve ifade özgürlüğüne ve temel demokratik haklara yönelik bu saldırıya karşı koymak üzere Sosyalist, Savaş Karşıtı ve İlerici Web Sitelerinin Uluslararası Güç Birliği’nin kurulması için bir çağrı yayınladı.
Egemen seçkinlerin diktatörlük önlemleri ve sansürleri yenilgiye uğratılmalıdır. Bu, gezegendeki en kuvvetli toplumsal güç olan uluslararası işçi sınıfının siyasi seferberliğini gerektirmektedir. İfade özgürlüğünün ve tüm demokratik hakların savunusu, savaşa, toplumsal eşitsizliğe ve otoriter rejime karşı mücadeleden ayrılamaz. Bu, kapitalist sistemin ortadan kaldırılmasını ve onun yerini, küresel ölçekte koordine edilen ve demokratik olarak denetlenen sosyalist bir toplumun almasını gerektirmektedir.
Dünya Sosyalist Web Sitesi ve gelecek
WSWS, yayına başlamasının 20. yılını kutlarken, dünyanın dört bir yanında büyüyen toplumsal mücadeleler girdabına çekiliyor. Bizim yazarlarımız yalnızca gözlemciler değil, gelişen sınıf savaşlarının katılımcılarıdır. Aynısı, istikrarlı bir şekilde artan sayıda WSWS okuru için de söylenebilir. WSWS yayına başladığında daha emekleme çağında olan ya da henüz dünyaya gelmemiş olan gençler, şimdi Dördüncü Enternasyonal’in Uluslararası Komitesi’nin ulusal şubelerinin ve onun dünya gençlik hareketi olan Toplumsal Eşitlik İçin Uluslararası Gençlik ve Öğrenciler’in (IYSSE) faaliyetine katılıyor ve aktif hale geliyorlar. Dünya Sosyalist Web Sitesi, Marksist çözümleme ile devrimci pratiğin birliğinin ve etkileşiminin örneğidir.
Geçtiğimiz yıl, işçiler arasındaki okur kitlesinde yaşanan oldukça hızlı ve önemli büyümeden özellikle memnuniyet duyduk. Dünya Sosyalist Web Sitesi ve onun Otomotiv İşçileri Bülteni gibi ek yayınları, her ay binlerce sıradan işçiye ulaşıyor.
Giderek büyüyen okur kitlesine ayak uydurmak için, sitenin teknik altyapısını sürekli geliştiriyor ve videoları, canlı yayınları ve diğer multimedya biçimlerini kullanıyoruz. Dünya Sosyalist Web Sitesi, şu anda, okunurluğunu ve işlevselliğini büyük ölçüde arttıracak kapsamlı bir yeniden tasarımın son aşamalarında bulunuyor.
Tüm okurlarımızı, Dünya Sosyalist Web Sitesi için mücadeleyi sürdürmeye çağırıyoruz. WSWS’nin makalelerini paylaşarak, basıp dostlarınıza, okul ve iş arkadaşlarınıza dağıtarak internet sansürünü kırmaya yardımcı olun. İşyerinizdeki ve bölgenizdeki gelişmeler hakkında haberler göndererek, bir WSWS muhabiri olun.
Geçtiğimiz 20 yıl, teorik ve siyasi netleşme ve hazırlık yılları olmuştur. Şimdi, yoğun bir sınıf çatışması ve toplumsal altüst oluş dönemine giriyoruz. Dünya Sosyalist Web Sitesi, kapitalist sömürüye ve emperyalist militarizme karşı ve dünyayı sosyalist temellerde yeniden inşa etme uğruna mücadelede uluslararası işçi sınıfının sesi haline gelmelidir ve gelecektir de.