فارسی
Perspective

هاشم تاچی رهبر ارتش آزادیبخش کوزوو به اتهام جنایات جنگی محاکمه می شود

از ۲۴ مارس تا ۹ ژوئن ۱۹۹۹، ناتو صربستان را به مدت ۷۷ روز بمباران کرد. این اولین جنگ بزرگ در خاک اروپا از زمان جنگ جهانی دوم بود−حتی این واقعیت امروز با توجه به جنگ در اوکراین منکوب و رد شده است.

در آن زمان تبلیغات جنگی در اوج خود بود: ناتو برای دفاع از «حقوق بشر» و توقف «پاکسازی قومی» که صربستان متهم به انجام آن در کوزوو بود، شهرهای صربستان را تخریب می کرد. سبزها، لیبرال‌ها و گروه های  شبه چپ‌، که تنها چند هفته قبل به درخواست صلح می کردند، مشتاقانه این تبلیغات را قبول کرده و به راحتی به اردوگاه جنگ پیوستند. در آلمان، سبزها و سوسیال دموکرات ها اولین ماموریت رزمی نظامی را با حضور نیروهای مسلح آلمان از زمان شکست هیتلر در سال ۱۹۴۵ سازماندهی کردند.

اکنون، مردی که جو بایدن در سال ۲۰۰۹ او را در آغوش گرفت و «جرج واشنگتن کوزوو» نامید، به عنوان جنایتکار جنگی مواجه با دادگاه ویژه ای است. روز دوشنبه، محاکمه هاشم تاچی، یکی از بنیانگذاران و سخنگوی ارتش آزادیبخش کوزوو (کِ ِال اِ) و سپس وزیر خارجه، رئیس دولت و رئیس جمهور کوزوو در لاهه آغاز شد.

کیفرخواست ۷۰ صفحه ای تاچی و سه تن دیگر از اعضای عالی رتبه کِ  ِال اِ−کادری وسلی، رجب سلیمی و جاکوپ کراسنیقی−را به مسئول بودن در بیش از صد قتل و جنایات جنگی متعدد دیگر در سال های ۱۹۹۸ و ۱۹۹۹ متهم می کند. هر چهار نفر متهم به مشارکت شخصی در تهدید یا آزار زندانیان هستند. دادستانی ۵۶٫۰۰۰ سند را به وکلای مدافع تاچی تحویل داده است که این اتهامات را ثابت می کند.

کیفرخواست بربریتی را که کِ ال اِ  با آن برعلیه صرب‌ها، کولی ها و سایر غیرآلبانیایی‌ها اقدام کرد را به تفصیل شرح میدهد. آلبانیایی‌های کوزوو که مخالف سیاست‌های آنها بودند و از ابراهیم روگوا رقیب تاچی حمایت می‌کردند، که از راه‌حل مسالمت‌آمیز مناقشه با صربستان حمایت می‌کرد، بی‌رحمانه مجازات شدند. کِ اِل اِ مراکز بازداشت متعددی را اداره می کرد که در آنها صدها زندانی نگهداری می شدند و به گفته شاهدان، با شکنجه، اعدام های ساختگی و تهدید به مرگ مورد آزار و اذیت قرار می گرفتند.

قربانیان با اسلحه، چوب بیسبال، ابزار فلزی و چوبی مورد ضرب و شتم قرارمی گرفتند و با شوک الکتریکی یا غرق شدن ساختگی شکنجه می شدند. سایر زندانیان و اعضای خانواده مجبور به تماشا یا آزارو اذیت یکدیگرمی شدند. ده ها نفر دیگر به ضرب گلوله کشته شدند.

این قتل عام ها حتی پس از آن که ناتو کوزوو را مجبور به جدایی از صربستان کرد و نیروی ۵۰٫۰۰۰ نفری قدرتمند کوزوو (کِ اِف او آر) خودش را در آنجا مستقر کرد ادامه یافت. کِ اِل اِ از طرفداران صرب ها، کولی ها و روگواها انتقام گرفت که ده ها نفر از آنها به قتل رسیدند. تاچی که نام او در زمان جنگ «مار» بود، مرد قدرتمند آنها محسوب می شد.

محاکمه تاچی یک درس عبرت عینی در تبلیغات جنگ امپریالیستی است که برای استتار اهداف غارتگرانه و جنایتکارانه خود به  هیچ دروغی بسنده نمی کند. این نه تنها در مورد جنگ یوگسلاوی آن زمان بلکه در مورد جنگ امروز اوکراین نیز صدق می کند.

اینجا نیز از جنایتکاران به عنوان مبارزان آزادی تجلیل می شود−کسانی مانند اعضای گردان آزوف، که نشان نازی را بر تن دارند و به مدت هشت سال در شرق اوکراین تمامی کسانی را که به زبان روسی صحبت می کردند یا با روسیه  اظهار همدردی می کردند تحت آزار و اذیت قرار دادند. اینجا، نیز، سیاستمدارانی – که به ریسمان الیگارشی ها و دست نشانده های غربی آویزان هستند، یا مانند رئیس جمهور اوکراین، زلنسکی، ده ها هزار سرباز جوان را بیشرمانه برای اهداف ناتو به قتلگاه می فرستند – به عنوان دموکرات و مبارز آزادی مورد تجلیل قرار میگیرند.

نشانه های مثبت و منفی به سادگی معکوس می شوند. به عنوان مثال، برای ۹ سال، روزی نبود که رسانه ها اعلام نکنند که الحاق کریمه به روسیه نقض تمامیت ارضی اوکراین و طبق قوانین بین المللی غیرقابل قبول و از نظر تاریخی بی سابقه است. اما هدف بلافصل جنگ ۱۹۹۹ ناتو، مجبور کردن کوزوو به جدایی بود، که قطعا بر اساس قوانین بین المللی بخشی از خاک صربستان بود. پس از جنگ، کوزوو تحت مدیریت بین المللی قرار گرفت و در سال ۲۰۰۸ ، برخلاف خواسته اعلام شده صربستان، استقلال دولتی خود را اعلام کرد که بلافاصله توسط ایالات متحده و اکثر کشورهای اروپایی به رسمیت شناخته شد.

با جدایی کوزوو، استانی فقیر با ۱.۸ میلیون نفر سکنه، قدرت‌های امپریالیستی تقسیم یوگسلاوی را به هفت کشور کوچک ناتوان و کاملاً وابسته به آنها تکمیل کردند. مهمتر از همه، صربستان که به طور سنتی از نظر سیاسی و فرهنگی با روسیه در ارتباط بود، به این ترتیب منزوی و تضعیف شد.

هاشم تاچی نقش کلیدی در این اقدام جنایتکارانه داشت. در سال ۱۹۹۹، مادلین آلبرایت و یوشکا فیشر، وزرای امور خارجه ایالات متحده و آلمان، سخنگوی کِ ال اِ را به کنفرانس رامبویه دعوت کردند، جایی که او بهانه لازم برای بمباران یوگسلاوی توسط ناتو را فراهم کرد.

در آن زمان از قبل شناخته شده بود که کِ اِل اِ تاچی در حال انجام حملات تروریستی علیه اهداف و مخالفان سیاسی صربستان است و از طرق جنایتکارانه نظیر قاچاق مواد مخدر، زنان و اعضای بدن خود را تامین مالی می‌کند. سازمان سیا حتی قبل از اینکه ناتو از خدمات کِ اِل اِ استفاده کند و آن را تحت عنوان «جنبش آزادی بخش» طبقه بندی کند،  آن را یک سازمان تروریستی اعلام کرده بود.

پس از آنکه ناتو با زور کوزوو را  جدا کرد، برای برقراری «صلح و نظم» در آنجا به تاچی و کِ اِل اِ تکیه کرد. پس از استقلال، تاچی وزیر امور خارجه، نخست وزیر و در نهایت رئیس جمهور کشور جدید شد و یک رژیم الیگارشی فاسد و جنایتکار را تأسیس کرد.

در حالی که تاچی و رهبران کِ اِل اِ تحت حمایت آمریکا و اروپا بودند، بسیاری از سیاستمداران صرب دستگیر و به دادگاه جنایات جنگی لاهه منتقل شدند. آنها  فضای ارعاب و ترس را در خود کوزوو، گسترش دادند.

فرانکفورتر آلگماینه وضعیت کوزوو پس از جنگ یوگسلاوی را این چنین توصیف کرد: «تقریبا هیچ کس جرات شهادت دادن علیه کهنه سربازان کِ ال اِ  را نداشت. و آنهایی که این مخاطره را قبول کردند کامیاب نبودند: تصادفات رانندگی غیر قابل توضیح با پیامدهای مرگبار، 'خودکشی ها' و حملات تک تیراندازان می تواست پیامد آن باشد.»

کارلا دل پونته، دادستان ارشد دادگاه لاهه برای یوگسلاوی سابق، نیز در خاطرات خود که در سال ۲۰۰۹ منتشر شد، از ارعاب و وحشت خبر داد: «شاهدان چنان بیمناک و مرعوب شده بودند که حتی از صحبت کردن درباره حضور کِ اِل اِ در برخی از مناطق، چه رسد به جنایات واقعی می ترسیدند.» 

دل پونته گزارش می دهد کسانی که به هر حال صحبت کردند جان خود را به خطر انداختند و لازم بود با خانواده هایشان به کشورهای دیگر برده شوند. حتی اعضای نیروی کِ اف او آر و برخی از قضات دادگاه لاهه از حملات  آنها می ترسیدند.

وضعیت تنها زمانی تغییر کرد که دیک مارتی، وکیل سوئیسی، گزارش جامعی از جنایات کِ اِل اِ در سال ۲۰۱۱ ارائه کرد. مارتی این کار را از طرف شورای اروپا، که ۴۷ کشور به آن تعلق دارند و مستقل از اتحادیه اروپا است، انجام داد.

اتحادیه اروپا سپس بازپرس ویژه خود را منصوب کرد.شورا  وکیل آمریکایی جان کلینت ویلیامسون را انتخاب کرد، که «معتبر» تلقی می‌شد، زیرا او کیفرخواست علیه اسلوبودان میلوشویچ، رهبر صرب‌ها را تهیه کرده بود. پس از بیش از دو سال، ویلیامسون به این نتیجه رسید که اتهامات مارتی کاملاً ثابت شده است.

اکنون اتحادیه اروپا خود را ملزم به برقراری دادگاه ویژه در لاهه می داند،  که رسما بخشی از سیستم قضایی کوزوو، اما توسط قضات و دادستان‌های خارجی اداره میشود و با بودجه اروپا تامین مالی شده است.

دادگاه ویژه برای بیش از پنج سال بدون اقامه هیچ گونه اتهامی تحقیق کرد. به احتمال زیاد اگر مناقشه بین ایالات متحده و اتحادیه اروپا نبود، همه چیز به دور انداخته میشد.

ریچارد گرنل که در سال ۲۰۱۹ از سوی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به عنوان فرستاده ویژه برای مذاکرات میان صربستان و کوزوو منصوب شد، با رئیس جمهور تاچی همکاری نزدیک داشت، در حالی که اتحادیه اروپا به رقیب او،  رئیس دولت آلبین کورتی تکیه داشت. زمانی که تاچی در ژوئن ۲۰۲۰ قصد داشت برای دیدار با الکساندر ووچیچ، رئیس جمهور صربستان در کاخ سفید به واشنگتن سفر کند، دادگاه ویژه کیفرخواست را منتشر کرد. تاچی مجبور شد این سفر را لغو کرده و استعفا دهد.

این واقعیت که سرانجام  دو سال و نیم پس از انتشار کیفرخواست محاکمه آغاز شد به هیچ وجه به معنای محکومیت نهایی تاچی نیست. به گفته رئیس دادگاه، این محاکمه انتظار می رود چندین سال طول بکشد. متهمان توسط شرکت های حقوقی برجسته ایالات متحده مورد دفاع قرار میگیرند. و انتظار می رود چندین فرد برجسته، از جمله وسلی کلارک فرمانده عالی ناتو در جنگ یوگسلاوی و وزیر خارجه سابق فرانسه برنارد کوشنر در حمایت از تاچی شهادت دهند.

اما حتی وکلای تاچی منکر این نیستند که جنایات ذکر شده در کیفرخواست رخ نداده است. آنها یک استراتژی دفاعی آشنا از محاکمه جنایتکاران جنگی نازی در نورنبرگ را دنبال می کنند: واحدهای کِ اِل اِ واقعاً مرتکب جنایات شده اند، اما تاچی، عضو موسس، فرمانده و سخنگوی رسمی کِ اِل اِ، چیزی در مورد آنها نمی دانست!

در هر صورت، محاکمه تاچی دروغ هایی که  تاکنون جنگ یوگسلاوی با آنها توجیه می شد را افشا کرده است. وب سایت جهانی سوسیالیستی (دبلیو اس دبلیو اس) قبلاً قاطعانه این«کارزار تبلیغاتی ناشیانه و خودخواهانه،» را رد کرده و به دلایل واقعی جنگ اشاره کرده بود و برای ایجاد یک جنبش ضد جنگ طبقه کارگر بین المللی بر اساس یک برنامه سوسیالیستی مبارزه کرده بود.

مقاله ای در ۲۴ می ۱۹۹۹ در دبلیو اس دبلیو اس با عنوان «چرا ناتو در جنگ با یوگسلاوی است؟ قدرت جهانی، نفت و طلا» [۱]، اظهار کرد: «هنگامی که از ادعاهای متقلبانه سخنگویان ناتو و دروغ های رسانه ها در مورد این جنگ پرده  برداشته شود، چه چیزی باقی می ماند؟ تهاجم عریان کشورهای امپریالیستی به یک فدراسیون کوچک، که در آن دلایل رسمی ارائه شده برای یورش در خدمت پنهان کردن حقیقت عمل می کند.»

این مقاله جنگ یوگسلاوی را به برنامه‌های ایالات متحده برای تسلط بر خشکی اوراسیا مرتبط می‌کند و هشدار می‌دهد: «اکنون باید روشن شده باشد که پتانسیل مناقشه با روسیه در واقع طی ده سال گذشته افزایش یافته است.» این هشدار از آن زمان به طور چشمگیری به اثبات رسیده است.

[۱] دیوید نورث، ربع قرن جنگ: انگیزه ایالات متحده برای هژمونی جهانی ۱۹۹۰-۲۰۱۶، اوک پارک، میشیگان: انتشارات مهرینگ، ۲۰۱۶، ص. ۱۲۳.

Loading